Home Yazarlar Dr. Şemsettin Küzeci Vefatı’nın 10. Yılında İhsan DOĞRAMACI

Vefatı’nın 10. Yılında İhsan DOĞRAMACI

Vefatı’nın 10. Yılında İhsan DOĞRAMACI

Dr. Şemsettin Küzeci

 

Türkmen bilim insanı ve düşünürü İhsan Doğramacı’nın vefatının 10. Yılında kendisini hatırlatmak ve anmak öncelikle her Türkmen’in sonra da her Türk’ün görevi olduğunu düşünüyorum. Peki Doğramacı Kimdir ne Türkiye için ne yapmıştır.

Doğramacızade Karamehmet, Irak seferinde 4. Murat’a eşlik eden ve ailesiyle birlikte Erbil’e yerleşen bir Türkmen’dir. Doğramacızade’nin soyundan gelen İhsan Doğramacı, Erbil Belediye Başkanı Ali Paşa’nın oğlu olarak 1915 yılında dünyaya geldi.

İlkokulu Türkçe eğitim veren Erbil Mekteb-i İptidaiesinde, ortaöğrenimini Beyrut Amerikan Kolejinde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden 1938 yılında mezun oldu. Çocuk Sağlığı ve hastalıkları (pediatri) eğitimine Ankara Numune Hastanesinde Prof. Albert Eckstein’ın asistanı olarak başladı ve sonra Harvard Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Tıp Fakültesinde sürdürdü. Boston Çocuk Hastanesi ve Washington Üniversitesi St. Louis Çocuk Hastanesinde araştırmalar yaptı.

Hacettepelilerin kendisinin olmadığı ortamda kendisinden “Hocabey” olarak bahsettiği Sayın İhsan Doğramacı uluslararası birçok ünlü kuruluşta genç yaşlardan itibaren görevler almıştır.

1945 yılında San Francisco’dan kurulan Birleşmiş Milletler, Çin ve Brezilya delegelerinin önerisi üzerine sağlıkla ilgili uluslararası düzeyde bir kuruluş oluşturulmasına karar verdi. Böylece kurulan Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ilk toplantısını New York’ta yaptı. Dünya Sağlık Örgütünün bu toplantısına katılarak kuruluş anayasasını imzalayanlar arasında bugün hayatta olan tek kişi İhsan Doğramacı’dır.

Dünya Sağlık Örgütü, çalışmalarını İsviçre’nin Cenevre kentinde sürdürdü. Doğramacı, Örgütün toplantılarına sık sık Türk Delegasyonunun başkanı olarak katıldı ve Asamblenin ikinci başkanlığına seçildi.

Bu sırada Doğramacı’nın Hacettepe Tıp Fakültesinde uyguladığı özgün eğitim sistemi dünyada büyük yankı uyandırmıştı. İngiltere’de Tıp Eğitimi Reformu çalışmalarında görev alan Kraliyet Komisyonu başkanı Sir Brian Windeyer, hazırladığı raporda Hacettepe’de uygulanan Tıp Eğitimi Programının İngiltere’de oluşturmaya çalıştıkları programın aynısı olduğunu belirtmişti.

Dünya Sağlık Örgütünde son derece etkin görevlerde bulunan Doğramacı, Örgüt adına Afrika’da Kamerun-Yaounde’de ve Nijerya-İfe’de, Güney Amerika’da Brezilya’nın başkenti Brasilia’da ve Kanada-Sherbrooke’de Hacettepe örneğine benzer Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakülteleri kurulmasına önderlik etti.

Sayın Doğramacı Birleşmiş Milletler UNICEF Teşkilatının üç dönem Program Komitesi Başkanlığını ve iki dönem yürütme Kurulu Başkanlığını yaptı. 1992 yılında UNICEF adına Saraybosna’da taraflar arasında geçici ateşkes sağlanmasına katkıda bulundu. Burada, çocuklara yönelik aşı ve yiyecek-giyecek sağlama kampanyalarına önderlik etti. UNICEF Türkiye Milli Komitesinin kurulmasında etkin olarak görev aldı ve 2003 yılına kadar bu komitenin başkanlığını üstlendi. 2003’te bu kuruluşun yaşam boyu Onursal Başkanı seçildi.

Sayın Prof. Dr. İhsan Doğramacı ABD’den yurda dönüşünden sonra 1947-1949 yılları arasında Ankara Üniversitesinde Çocuk sağlığı ve Hastalıkları konusunda öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1949 yılında doçentlik unvanını aldı. 1954 yılında aynı üniversitede profesör olarak görev yaptı. 1963-1965 yıllarında Ankara Üniversitesi Rektörü, 1965-1967 yıllarında Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mütevelli Heyet Başkanı, 1967-1975 yıllarında Hacettepe Üniversitesi Rektörü görevlerinde bulundu. 1976 yılında Paris V (Rene Descartes) üniversitesinde konuk profesör olarak görev aldı.

Ankara Üniversitesi Rektörlüğü sırasında Avrupa Rektörler Birliği Yönetim Kurulu üyeliğine seçilen Doğramacı, her iki ayda bir Avrupa Üniversitelerinde düzenlenen toplantılara katıldı. Bu vesileyle bu ülkelerin yükseköğretim sistemlerini yerinde inceleyerek bilgi edinme fırsatını buldu. 1981 yılında yükseköğretimde reform çalışmalar gerçekleştirmek üzere yurda dönen Doğramacı, aynı yıl Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı görevine getirildi. Bu görevi 1992 yılına kadar sürdürdü.

1982 yılında Anayasada yapılan değişiklikle birlikte vakıflarca üniversite kurulması olanağı doğdu. Bu olanaktan yararlanılarak 1984 yılında kurulan Bilkent Üniversitesi, 1986 yılında eğitim-öğretime başladı. Sayın Doğramacı, 1986 yılından beri Üniversitenin Mütevelli Heyet Başkanı olarak görev yapmaktadır.

Afganistan savaşı sırasında hekimlerden oluşturduğu bir ekiple birlikte Afganistan’ın Kabil kentine gitti. Orada üniversite yetkilileri ve bakanlarla görüşerek Kabil Atatürk Çocuk Hastanesinin son gelişmelere göre donatılması işini üstlendi. Aynı zamanda, Ankara’da, Afgan hekim ve sağlık personeline eğitim kursları, çeşitli düzeylerdeki Afgan öğretmenlere de hizmet içi kursları verilmesini sağladı. Bu kursları halen sürdürmektedir.

Yüz elli ülkeden 500.000’in üzerinde üyesi olan Uluslararası pediatri Kurumu’nun (IPA) 1968’den 1992’ye kadar her üç yılda bir, Başkanı ya da genel Direktörü seçilen Doğramacı, 1992’den Kurumun Yaşam Boyu Onursal Başkanlığına getirildi. Ayrıca, belli dönemlerde Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF, Uluslararası Pediatri Kurumu, Uluslararası Jinekoloji ve Onstetrik Federasyonu (FIGO) ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) yöneticilerinden oluşan bir “task force” (güç birliği) kurdu ve bu birliğin başkanlığını yaptı. Bunların yanı sıra, Türk Dilli Ülkeler Pediatri Dernekleri Birliğinin kurulmasına ve bu birliğin IPA üyesi olmasına öncülük etti.

1949 yılında Paris’te kurulan Uluslararası Çocuk Merkezinin (ICC) Yönetim Kurulu Üyesi olarak uzun süre görev yaptı. 1999 yılında bu merkez, çalışmalarını Ankara’da sürdürmeye karar verdi ve Doğramacı 1999-2006 yılları arasında bu kuruluşa başkanlık etti.

İhsan Doğramacı’nın Türkiye’de tıp eğitimine getirdiği yenilikleri kısaca özetleyecek olursak; Doğramacı’nın, 1954 yılında kurduğu Çocuk Sağlığı Derneği ve Hacettepe Vakıfları aracılığıyla Çocuk Sağlığı Enstitüsünün gelişmesine büyük katkıda bulunduğunu, 1961 yılında Enstitüye bağlı bir Hemşirelik Yüksekokulu ile Türkiye’nin ilk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Diyetetik-Nütrisyon ve Tıbbi Teknoloji Yüksekokullarını kurduğu görürüz.

1958 yılında Türkiye Milli Pediatri Derneği’nin ve 1963 yılnda Ankara Üniversitesi bünyesinde tıp eğitimi veren ikinci fakülte olan Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesinin, ardından da Diş Hekimliği Yüksekokulunun kurulmasını sağlamıştır. Ankara kentinde ikinci Tıp Fakültesi olarak kurulan Hacettepe Tıp Fakültesi özellikle Tıp Eğitiminde ve Tıp uygulamasında büyük bir yenilik yapmıştır. Amerika Birleşik Devletleri Case Western Üniversitesi’nden adapte edilen entegre eğitim sistemi daha sonraki yıllarda yurtiçi ve yurtdışı tıp kurumlarının Tıp Eğitimini etkilemiş ve bir model olmuştur. Aynı şekilde modern pozitif tıbbın uygulandığı örnek bir hastane olmuştur.

Erzurum Atatürk Üniversitesi’ne Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi’ne birer tıp fakültesi kurulmasına öncülük eden Sayın Doğramacı 1967 yılında Hacettepe Üniversitesi’ni kurulmuştur.

Prof. Dr. İhsan Doğramacı’ya yurt dışında 14 üniversiteden ve 16 Türk Üniversitesinden 30 adet “Onursal Doktora” unvanı verilmiştir ve kendileri çapında, pediatri ve tıpla ilgili sekiz akademinin ve başta Dünya sağlık Örgütü Tıp Cemiyeti olmak üzere 23 ülkenin Ulusal Pediatri Derneği Onursal üyesidir.

Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası, Azerbaycan Haydar Aliyev Madalyası, Avrupa Konseyi “Barış, Adalet ve Tolerans Ödülü” gibi birçok devlet Nişan ve ödüllerini almıştır.

Yurtiçi ve yurtdışında yayınlanmış bilimsel kitap ve kitap bölümleri olan ve editörlükler yapmış olan ve biyografisi birden fazla kitap olarak yayınlanmış olan Prof. Dr. İhsan Doğramacı, Türkçe dışında İngilizce, Fransızca, Almanca, Arapça ve Farsça bilmektedir, evli ve üç çocuk babasıdır.

İhsan Doğramacı 25 Şubat 2010 tarihinde ani bir şekilde Ankara’da vefat etti. Ölümünden önce Ankara Bilkent’in girişinde yaptığı Cami’de toprağa verildi.

Dr. Şemsettin Küzecihttps://kerkukgazetesi.com
Dr. ŞEMSETTİN KÜZECİ Araştırmacı, eğitimci, gazeteci, şair, yazar Şemsettin Küzeci; 1965 yılında Kerkük’te doğdu. 1989 yılında Musul Üniversitesinden mezun oldu. 5 Yıl Kerkük’te lise öğretmenliği yaptı (1992-1996). Kerkük Televizyonu, Bağdat Türkmence radyosunda “gençlik ve spor” programları hazırlayıp sundu (1992-1995). Yazılarını Bağdat’ta Türkçe yayınlanan “Yurt” gazetesi, “Kardeşlik ve Birlik Sesi” dergilerinde yayınladı. 1993 yılında Irak rejimi tarafından tutuklandı. Üç ay Tikrit muhaberatında kaldıktan sonra serbest bırakıldı. 2015 yılında Musalla Lisesinde Lise öğretmeni olarak çalıştığı mesleğinde kendi isteği üzerinde Kerkük’te emekliye ayrıldı. 1996 yılında siyasi nedenlerden dolayı Irak’ı terk ederek Türkiye’ye yerleşti. 1999 yılında Irak Türkmen Cephesi Türkiye temsilciliğinde Basın Yayın ve Enformasyon Şube Müdürü olarak çalıştı (1999-2003). Kerkük Gazetesi'nin Türkiye temsilciliği ve Türkmeneli TV’de muhabir, programcılığı ve haber müdürü olarak çalıştı (2005-2009). 2008 yılında “Irak Basın Tarihi” üzerine Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo TV ve Sinema bölümünde “Osmanlı’dan Günümüze Irak’ta Basın Tarihi” konulu yüksek lisansını ve 2010 yılında Hollanda'da Global Lahey Üniversitesinde “Irak Televizyonları” üzerine doktorasını yaptı. 2009-2019 yılları arasında Türkmeneli Vakfı Kültür Merkezi'nde Basın ve Kültür Müdürü, 4 Şubat 2019 ile 14 Temmuz 2020 tarihleri arasında (ORSAM) Ortadoğu Araştırmaları Merkezi’nde Türkmen ve Medya uzmanı olarak görev yaptı. 16 Temmuz 2020 tarihinden beri Türkmeneli Vakfı Başkanlığından basın danışmanı olarak görev yapmaktadır. Sürekli basın kartı sahibi olan Küzeci, aynı zamanda Kerkük Gazetesi genel yayın yönetmeni ve Türkiye temsilcisi görevini sürdürmektedir. 2020 yılından beri Türkiye Yazarlar Birliği Ankara Şb. Yönetim kurlu üyesidir. Irak Türklerini; Türkiye, Türk dünyası ve uluslararası faaliyetlerinde gerçekleşen onlarca kongre, kurultay, konferans, bilgi şöleni ve toplantılarda temsil etti. 400’ye yakın uluslararası hizmet, takdir, teşekkür, onur belgesi, plaket ve ödül almıştır. 2006’da Irak, Azerbaycan ve Türkiye ile ilgili yapmış olduğu ilmî ve edebî çalışmalarından dolayı, Azerbaycan’da VEKTOR Uluslararası İlim Merkezi tarafından kendisine “Fahrî Doktora” Payesi verildi. 2022 yılında da Türk Dünyası Akademisi tarafından kendisine “Fahri Profesörlük” Unvanı verildi. Küzeci’nin bazı eserleri ve yazıları Arapça, Azerbaycan Türkçesi, İngilizce ve Rus, Özbek, Kazak dillerine tercüme edilmiştir. Basılmış 60 adet eserinden bazıları; Suçum Türk Olmaktır, Kerkük şairleri, Irak Basın Tarihi, Türkmeneli Edebiyatı, İçimizdeki Kerkük, Kerkük Soykırımları, Kerkük’ün Mili Şairi Mehmet İzzet Hattat, Kerkük’ün Efsane Sesi Abdülvahit Küzeci, Nevruz Çiçekleri (Türk Dünyası Kadın Şairleri), Ortadoğu’da Türk Katliamları, Sinan Sait, Türkmen Milli Takımı, Şehit Hüseyin Demirci (Tembel Abbas), Sarmaşık Duygular, Osmanlıdan Günümüze Irak’ta Türkçe Dergiler, Kerkük’ten Azerbaycan’a, Horyatlarım, Kerkük Katliamı, Telaferli Felekoğlu, Kerkük’ten Sesleniş, İçimizdeki Kerkük, Telafer Şairleri… İletişim: www.skuzeci.com skuzeci@gmail.com (+90) 533 255 26 60
RELATED ARTICLES

Uluslararası Hazar Şiir Akşamları, Türk dünyasını Elazığ’da buluşturdu

Türk dünyasını Elazığ’da buluşturan ve üç gün süren ‘27. Uluslararası Hazar Şiir Akşamları’ programları sona erdi. Ulusal ve uluslararası önemli şair ve yazarları bir araya...

Irak Türkmenleri Antalya’da buluştu

Irak Türkmen Birliği ve Dayanışma Derneği’nin “Kerkük’ten Anadolu’ya” konseri, Muratpaşa Belediyesi Kültür Salonu’nda gerçekleştirildi. Kerküklü efsane sanatçı İbrahim Rauf Terzi’nin sahne aldığı gece, coşku...

Kötü Komşu Ev Sahibi Yaptı

Kötü Komşu Ev Sahibi Yaptı Prof. Dr. Ata Atun Amerika Birleşik Devletler hükümeti 2024 yılının başlarında uzun süren müzakerelerin ve tartışmaların ardından ABD'nin NATO müttefiki Türkiye...

Most Popular

Uluslararası Hazar Şiir Akşamları, Türk dünyasını Elazığ’da buluşturdu

Türk dünyasını Elazığ’da buluşturan ve üç gün süren ‘27. Uluslararası Hazar Şiir Akşamları’ programları sona erdi. Ulusal ve uluslararası önemli şair ve yazarları bir araya...

Irak Türkmenleri Antalya’da buluştu

Irak Türkmen Birliği ve Dayanışma Derneği’nin “Kerkük’ten Anadolu’ya” konseri, Muratpaşa Belediyesi Kültür Salonu’nda gerçekleştirildi. Kerküklü efsane sanatçı İbrahim Rauf Terzi’nin sahne aldığı gece, coşku...

Kötü Komşu Ev Sahibi Yaptı

Kötü Komşu Ev Sahibi Yaptı Prof. Dr. Ata Atun Amerika Birleşik Devletler hükümeti 2024 yılının başlarında uzun süren müzakerelerin ve tartışmaların ardından ABD'nin NATO müttefiki Türkiye...

“Erbil veya Diyarbakır”

“Erbil veya Diyarbakır” Fevzi Türker 30 Kasım 2024 Eski Türkiye Başbakanı ve Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu,kuzey Irak’ ın Duhok şehrinde,Kürdistan-Amerikan Üniversitesince 22-23 Kasım 2024 tarihinde...

Recent Comments