Çağdaş Irak Türkmen Edebiyatı’nda Azerbaycan Şiirinin Yansımaları
Saygıdeğer Prof. Dr. Rasim Özyürek Hocamıza…
Hiçtir diyerim sevgisiz insan, mene kalsa,
Çatsızlara da bakış ederim can, mene kalsa.
Mecliste kızıldıran baha bir söz demisen sus,
Boş sohbetime vermirem imkân, mene kalsa.
Süleyman Rüstem (1906-1989), Azerbaycan.
Sevdin güzelin ilk görüşüne
Sen çalış eli boş, çiçeksiz
Gitme!
İlk görüş sevginin ilk-
Nağmesidir,
Çiçeksiz gitsen de, yüreksiz gitme!
Süleyman Rüstem (1906-1989), Azerbaycan.
Bize şair demezler cemiyetten yazmasak,
Azatlıktan yazmasak, saadetten yazmasak.
Kardeşlik dünyasında güneşten kuvvet alan,
Bu vatandan yazmasak, bu milletten yazmasak.
Dost ellerin yanında alınmaz açık olmaz
Kalemimiz kötüleşir ulviyetten yazmasak.
Gelin sevip sevilen yüreklere yol tapak,
Yüreğimiz paslanır muhabbetten yazmasak
Tapmacalı düğümlü sözlerine ihtiyaç
Hacalet çekmerik mi hakikatten yazmasak
Süleyman’ım bilirim hazinedir her yürek
Bize kalem yaraşmaz bu servetten yazmasak.
Süleyman Rüstem (1906-1989), Azerbaycan.
Soruşurum sevinçten:
Dünyada bu keder.
Felaket gam,
Keder,
Bu keder iniskil varken,
Bu boyda dünya
Canlı insan kalbine derken,
Hakkın var mı
Bele
Güler [y]üzlü
Sakit gözlü
Dayanasan?
Ne görelip
Ne yanasan
Resul Rıza (1910-1981), Azerbaycan.
Nice ses işitirem cevapta.
Nice sual,
Nice hayretli nida!
İnsan kalbi nice bigâne kalabilir,
İnsan kalbi derse eğer,
İnsanların derdini göre-göre,
Nice ileyim işidip
Nice ne yineyim
Hanisi saya hesaba gelir
İnsan derdinin
İnsan arzusunun
Çeşitti.
Resul Rıza (1910-1981), Azerbaycan.
Gül açtı inci inci
Ne küs menden ne inci
Ey gölümün sevinci
Gel barışmak vaktidir
*
Semeni hunca hunca
Düzerem yol boyunca
İncitme meni bunca
Gel barışmak vaktidir
*
Ağaçlar dövmelendi
Toprağa şallandı
Sakit göllerde dindi
Gel barışmak vaktidir
Medine Gülgün (1926-1991), Azerbaycan.
Muhabbette oldum naaşı,
[Y]üreğimde yandı başı.
Gözlerimin döndü yaşı,
Kaldım boğula-boğula.
Sensiz günüm talan oldu,
Yandım Kerem yalan oldu,
Kerpiç kerpiç viran oldu,
Ömrüm dağıla-dağıla.
Balaş Azeroğlu (1921-2011), Azerbaycan.
Men, sen, deniz.
Yine olak üçümüz,
Ellerimi gizledim
Saçının dalgasında,
Baḫıḳ göz işledikçe
Suların sehrasına
Siz, semirsiz.
Nusret Kesemenli (1945/6-2003), Azerbaycan.
Özümden özüme şikayetimdir
Sanat! Hakikati diyen sen oldun.
Dünyanı, dünyaya gösteren oldun
Temizlik- mesleğin, uçalık- tanır pek,
Hıyanet bilmemiş sanatın dili.
Uçalık aşkıyla yaşayanların
Mesleki, düzlükten od götürmeli!..
Bahtiyar Vahapzade (1925-2009), Azerbaycan.
Çokta uyunmasın ıtırıyla çimen
Benefşe, kızıl gül, nergis, yasemin.
Ne kadar ömrüm var diyeceğim men:
Güllerin kaşengi yanağındadır.
Kerim Faik (d. 1925), Azerbaycan.
İhtiyarlı insanın, iktidarı büyüktür,
Dağ ve karlı insanın iftiharı büyüktür,
Ağ rüzgârlı insanın arzuları büyüktür,
İnsanlığın kaldıran kanunları büyüktür….
Zirveler zirvesinde… Güneş himayesinde-
Saadet!
Liyakat!
Adalet!
Kabil İmamverdiyev (1926-2007), Azerbaycan.
Sığal kimi
Dünyanın başı üstten
Geçip gider sihirler.
Gecelerin gizlettiği güzelliği
Talip getirir sihirler.
İskender İtibar (1937-2017), Azerbaycan.
Güneş hiçbir kesten mükafet ummaz,
Bütün kainattır güneşe vatan.
Yanar küresinin bütün nurunu
Saçar her tarafı beraber ve
Tın!..
Halil Rıza (1932-1994), Azerbaycan.
Hayat sen
Ne garibesin?
Sen ay kimin baḫtın (baktın) mene
Sen gün kimin baḫtın (baktın) mene
Gözlerinin karasıyla
Güldü ömrümün baḫtı (baktı) mene.
Aylar geçer, iller geçer, aḫın olur
Yadlar gelir doğma olur
Baḫtın (baktın) olur
Muhabbetle öten ömür.
Naġıl olu.
Cabir Novruz (1933-2002), Azerbaycan.
Bu sözler hedef seçip
Nişan alır düz meni,
Ele bil ki, yuḫudan (uykudan)
Ayıldır bu söz meni.
Famil Mahdiyev (1934-2003), Azerbaycan.
Sakiye, badeyi gel günü getir mala mal
Etme tarih, zarurette hatadır ihmal
Taki, sır kerem olu ben, ileyim izhar kemal
Ben değilim. Bana lab beste perişan ehval
Eylemiş nutkumu bir tuttu makalın gamı elal
Kasım Zakir (1784-1857), Azerbaycan.
En büyük nimettir dünyada toprak
Sen ona secde kıl, okşa hürmetle.
Onun bitirdiği her gül, her yaprak,
Bize: ((Gel-gel)) deyir bir
Muhabbetle.
Zeynel Halil (1914-1994), Azerbaycan.
Gönlümün koşuna o tane hoştur.
Pervane yanması oda ne hoştur,
Soruştum dediler oda ne hoştur,
Sen rakibe gelsin sene gelen, gel.
İsmail Sadıklı (1898-), Azerbaycan.
Ömür yollarımda tutak el ele,
Hem yorulan bizik, hem yoran bizik.
Yollar aparmırki, bizi menzile,
Yolları menizle aparan bizik.
Zülfikar Aliyeve (1933-1998), Azerbaycan.
Götürdüler yatırdılar
Oda dünya dünya bulut
Getirdiler yatırdılar
Dönse oda oda umut
Sabahattin Bayramov.
Her şeyi rüya,
Bir ben varım,
Elleriyle doğan
Gözleriyle acı duyan
Bir değil bu dünya
Yıldızla yıldızdır
Kayalarla kaya
Bir ben okuyan
Selahattin Batu (1905-1973), Azerbaycan.
Dr. Rawyar Jabbari.
Kaynakça:-
* Türkmen Kültürel Takvimi, (Akt. Haz. Rawyar Jabbari), Tanıtma Bakanlığı, Bağdat, 1973.