Türkmeneli Kültür Günleri’nin Ardından

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Başbakanlık TİKA, Etimesgut Belediyesi, Ankara Ticaret Odası (ATO), Türkiye Yazarlar Birliği, Milli Kütüphane Başkanlığı, TAHA Kargo’nun destekleriyle 6-8 Ekim 2015 tarihleri arasında Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı ile Türkmeneli Kültür Merkezi tarafından Ankara Milli Kütüphane Salonu’nda“Türkmeneli Kültür Günleri” düzenlendi.

Etkinliklere Irak’ın Bağdat, Tuzhurmatu, Dakuk, Kerkük, Altunköprü, Erbil ve Musul Telafer bölgelerinden ve Türkiye’den yaklaşık 60 aydının ve kültür insanının katıldı. Üç gün süren Etkinliklerde Irak’ta Türkmen Kültürü öğeleri resim ve hat sergisi, tiyatro oyunu, müzik gecesi ve şiir dinletisiyle tanıtılmış, Türkmen kültürü, eğitimi, sanatı ve basını hakkında Üç panel ve İki çalıştay yapıldı.  Türkmeneli Kültürüne hizmet eden kurum, kuruluşlar ve şahsiyetlere “Türkmeneli Hizmet Ödülleri” takdim edildi.

Türkmeneli Resim ve Hat Sergisi

Irak Türkmeneli bölgesinden gelen Türkmen ressamları ve hat sanatçıları Avni Nakkaş, Nursel Kuşçu, Neda Asker, Şahin Kerküklü ve Ali İsmet hat ve resim tablolarıyla “Türkmeneli Kültür Günleri” nin ilk etkinliği olan Türkmeneli Hat ve Resim sergisine katıldılar. Milli Kütüphane salonunda açılışı yapılan Resim ve Hat Sergisine T.C. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Yıldırım Ak, Dışişleri Bakanlığı Irak ile İlişkiler Genel Müdürü Yardımcılığı Daire Başkanı Ali İhsan İzbul, Sağlık Eski Bakanı Halil Şıvgın, Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) başkan yardımcısı Ali Maskan, TRT Protokol Müdürü Bülent Kahraman Çolakoğlu, Milli Kütüphane Başkanı Zülfi Toman, Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı Başkanı Fatih Türkcan, Türkmeneli Kültür Merkezi Başkanı Dr. Mustafa Ziya, Irak e. Milletvekili Hasan Özmen ve Fevzi Ekrem Terzi, Milli Eğitim Bakanı Müsteşar Yardımcısı, Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk, Başkent Ankara ve Anadolu Konfederasyonu (BAŞKON) Başkanı Mehmet Akyol, Türkiye Büro- Sen Başkanı Fahrettin Yokuş, Azerbaycan Kadın Tugayının kurucusu Prof. Dr. Hanim Halilova, Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı Başkanı Mehmet Doğan, İLESAM Başkan yardımcısı İlter Yeşilay katıldı. Bakan yardımcısı Yıldırım Ak ve beraberindeki protokol heyeti resim ve hat sergisini gezerek Türkmen sanatçılarımla yakından ilgilendi.

Türkmeneli Kültür Günleri Açılış Töreni

Türkmeneli Kültür Günlerinin ilk etkinliği Resim ve Hat sergisi sonrası Açılış Töreni yapıldı. Açılışı törenin sunucusu Eğitimci yazar Sultan Özateş güzel sunumuyla 3 gün boyu etkinliklere renk kattı. Türkmeneli Tanıtım Filmi ile başlayan tören Saygı duruşu, İstiklal Marşı ve Türkmeneli’nin Milli Marşlarının okunmasıyla devam etti. Ardından da açılış konuşmalarına geçildi. Önce ev sahibi olan Türkmeneli Kültür Merkezi Başkanı Dr. Mustafa Ziya, Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı Başkanı Fatih Türkcan ve Vakfın Kurucu Başkanı Irak e. Milletvekili Hasan Özmen birer konuşma yaparak, etkinliklerin önemine değindiler. Bu kritik süreçte böyle bir toplantının Ankara’da yapılması ve devlet tarafından desteklenmesine vurgu yaptılar.

Protokol Konuşmaları

Türkmeneli Kültür Günleri etkinliğine devletin üst düzeyi yetkilileri ayrıca Irak, Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, Doğu Türkistan başta olmak üzer çok sayıda Türk dünyası sivil toplum kuruluş temsilcileri ve kültür adamları katıldı.

Protokol konuşmaları T.C. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Yıldırım Ak’ın konuşmasıyla başladı. Ak konuşmasında “Aslında buraya gelirken, burada böyle bir konuşma yapabileceğimi ve bununla ilgili de ne söylemem gerektiğini aklımdan geçirdim. Sen 12 yaşından beri Türk dünyasının ve dünya Türklüğünün bağımsızlığı için her şeyini ortaya koymuş bir adamsın senin söyleyecek o kadar çok şeyin var ki diyerek kendime duygulandım. Bizler gerçekten Türk olarak yaratılmış olmanın Cenab-ı Allah’a şükrünü yapıyoruz. Bu bir lütuftur ve bu lütfun bir sorumluluğu vardır. Türkmenelili kardeşlerimizin faaliyetlerini takdir ettim. Emeğinize sağlık. Her türlü mesainize Türkiye Cumhuriyeti olarak her şeyi yapacağız. Musul, Kerkük, Erbil gibi yerlerde yaşayan Türkmen kardeşlerimizin sorunları bizim sorunlarımız olmuştur.” dedi.

Dışişleri Bakanlığı Irak ile İlişkiler Genel Müdürü Yardımcılığı Daire Başkanı Ali İhsanİzbul konuşmasında Irak ile Türkiye arasındaki ilişkilere değindi. Irak, Türkiye için önemli bir ülke olduğunu Türkiye Türkmenler ile yakından ilgilendiğini ve etkinliği önemine değindi.

Türkiye Kamu Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk ise yaptığı konuşmada; “Burada başka şeylerde istemek gerek. Bir ara bir Türkmen ailesini ziyarete gittik. Çok perişan haldelerdi. Bir evin bodrum katında 15-20 kişi kalıyordu. Çocuklar bakımsız ve zayıf. Aile reisine bir ihtiyacınız var mı diye sordum. Bu kadar farklı zaruriyet içerisinde olan bu ailenin reisi bana teşekkür ederek bir ihtiyacının olmadığını söyledi. En zor zamanında bile bunu idare edebilen gururlu insanlarız. Bizde Kamu Sen olarak elimiz neye yetiyorsa, Türkmen kardeşlerimiz için bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Fakat bu elbette ki yeterli değil” ifadelerini kullandı.

Türkmeneli Kültürüne Hizmet Ödülleri

Irak’ta varlığını sürdüren Türk Kültür mirası, son yüzyılda zorlu ve sıkıntılı günlerden geçerek bugünlere gelmiş, bugün hala ayakta kalma mücadelesine devam etmektedir. Anavatanın sınırları dışında bulunan Türk Kültür mirasının korunması ve yaşatılması konusunda maddi ve manevi desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen ve bizleri bu zorlu mücadelede Türkmenleri yalnız bırakmayan bazı kurum ve kuruluşlara Türkmeneli Kültürüne “Hizmet Ödülü” takdim edildi. Bu kuruluşlar:

1. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
2. T.C. Başbakanlık. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı TİKA
3. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT)
4. Türk Eğitim-Sen Başkanlığı
5. Türkiye Yazarlar Birliği
6. Azerbaycan Yazıcılar Birliyi
7. Kıbrıs-Irak Balkanlar ve Avrasya Türk Edebiyatı Kurumları (KIBATEK)
8. Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği(İLESAM)
9. Enver Demirel Etimesgut Belediye Başkanı
10. Prof. Dr. Gazanfer Paşayev-Azerbaycan

Türkmeneli Eğitim, Kültür ve Basın Panelleri

Etkinliğin birinci günü öğleden sonraki programda Türkmeneli Eğitim, Kültür ve Basın Panelleri yapıldı. Bu paneller 3 oturumdan oluştu.

Birinci Oturumu: Türkmen Eğitiminin Dünü, Bugünkü Durumu Dr. Mustafa Ziyatarafından yönetildi. Konuşmacılar ise:

1. Felah Emin. Irak Eğitim Bakanlığı Müfettişi. (Türkmen Okulları ve Teftiş Sorunları)
2. Hazım Şükür Dakuklu. Kerkük İl Eğitim Müdürlüğü Türkçe Şb. Müdürü. (Türkmen Eğitiminin Bugünkü Durumu).
3. Dr. Önder Saatçi. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi. (Irak Türkmen Eğitiminde Türk Dili Öğretiminin Geliştirilmesi Yolunda teklifler)
4. İbrahim Demirel. Araştırmacı. (Türkmen Eğitiminde Problemler ve Öneriler)
5. İsmail Hakkı Kargılı. Emekli Öğretmen. (Türkmen Öğretmenlerinin Durumu)

İkinci Oturum: Türkmen Kültürü Çalışmaları Prof. Dr. Mehmet Ömer Kazancıtarafından yönetildi. Konuşmacılar ise:

1. Prof. Dr. Suphi Saatçi. Akademisyen. (Türkmen Kültür Eserleri)
2. Dr. Şemsettin Küzeci. Gazeteci Yazar. (Türkmeneli Kültür Merkezi’nin Kültür Çalışmaları)
3. Necat Kevser. Tarihçi – Yazar. (Türkmen Arşivinin Önemi)
4. Dr. Mustafa Ziya. (Türkmen Kültürünün Bugünkü Durumu)
5. Fevzi Ekrem Terzi.( Azerbaycan’da Irak Türkmen Kültür Çalışmaları)
6. İsmail Cengiz. (Türkmen STK’lerinin Türkiye’deki Faaliyetleri)

 Üçüncü Oturum: Türkmen Basınının Durumu Dr. Şemsettin Küzeci tarafından yönetildi. Konuşmacılar ise:

1. Abbas A. Bayatlı.Gazeteci Yazar. (Türkmen Gazetecilerinin Problemleri ve Çözüm Önerileri)
2. Mehmet Haşim Salihi. (2003 Yılı Sonrası Irak Türkmenleri Yazılı Basını)
3. Türkeş Muhtaroğlu. (Türkmen Görsel ve İşitsel Basını)
4. Dılşat Terzi.Gazeteci Yazar. (K. Irak Erbil Bölgesinde Türkmen Medya Çalışmalar)

TERT TV Tiyatro Ekibinden (Sandalye) Oyunu

Etkinliklerin birinci günü son bölümünde Kerkük’te Türkmenler tarafından en çok izlenen TV kanalları arasında olan TERT TV’nin Tiyatro ekibi, Mehmet Haşim Salihi’nin yazdığı ve Hişam Nazım’ın yönettiği “Sandalye” başarıyla oyununu sahneye koydular. Oyun; 1918’den sonra Irak’ı işgal eden İngilizlerin Kerkük’te bir genci sinsi bir oyunla idam ederek, İngilizlerin Irak’taki kirli planlarını sahneye koydular. Bu oyun tüm seyirciler tarafından beğeniyle izlendi. Tiyatro ekibinin Müdürü Cemal Kerküklü, Oyuncular Feridun Akkoyunlu, İrfan Dayla, Visam Oçuşlu, Süzen Salihi, Ahmet Sarıkahya, Hasan Mahmut, Abbas Sabah, Ömer Hişam güzel bir şekilde bu anlamlı oyunu gösterime sunarak büyük ilgi gördüler.

Türkmeneli Eğitim, Kültür ve Basın Çalıştayları

Etkinliklerin ikinci günü Türkmeneli Eğitim, Kültür ve Basın Çalıştaylarıyla başladı. Bu bağlamda iki oturum gerçekleşti. Birinci Çalıştayı: Eğitim Çalıştayı Dr. Mustafa Ziya, Dr. Necdet Yaşar Bayatlı ve Felah Emin tarafından yönetildi. İkinci Çalıştay Irak Türkmen Kültür, Sanat ve Basın Çalıştayı Prof. Dr. Suphi Saatçi, Dr. Şemsettin Küzecive Dr. Mustafa Ziya tarafından yönetildi.

Irak’ta yaşanan son gelişmeler, Türkmenlerin milli kültür varlığı, Türkçe eğitimi ve sorunları ile çözüm önerileri ve 1869 yılından beri Irak’ta varlık gösteren Türkmen Basını ele alındı. Katılımcılar konuları masaya yatırarak enine boyuna tartışıldı.

İki çalıştay sonucu 37 maddeyi kapsayan bir Sonuç Bildirgesi tüm katılımcılar tarafından kabul edildi.

Türkmeneli Müzik Gecesi ve 7 Ekim Türkmen Milli Bayramı

Türkmeneli Kültür Günleri etkinliklerinin 2. Günüde 7 Ekim Türkmen Milli Bayramı kutlandı. Yine sunucu Sultan Özateş’in Türkmen şiiriyle açılış yapıldı. 7 Ekim Türkmen Milli Bayramına vurgu yapılarak, Sanatçı Turgay Coşkun’un yönetmenliğinde Türkmeneli Müzik Grubu sahna aldı. Türkmeneli Ses Sanatçıları Ahmet Tuzlu ile Ahmet Benne ve onlarla birlikte Kerkük Türkülerini güzel sesiyle icar eden ve Ömer Türkmenoğlu ile Telafer Türküleri Albümünü çıkaran Kültür Bakanlığı sanatçısı Cevriye Aslankoç yine Telafer Türküleriyle salonu coşturdu. Bir Grup Halinde sahne alan Turgay Coşkun hem Kanun çaldı hem de Grubu yönetti… Okunan güzelim Türkmeneli Türküleri ve Hoyratları Irak’ta Türkmen Varlığını hala var olduğunu ve kökleri derinler uzandığını kanıtladılar. Salonda çok sayıda hazır olan Telaferli Mülteciler hem ağladılar hem coştular…

Türkmeneli Aydınları Anıtkabir’i Ziyaret ettiler

Etkinliklerin son gününde Türkmeneli Kültür Günleri’ne katılan tüm katılımcılar Atatürk’ün manevi huzuruna çıkıp Anıt Kabir’i resmi törenle ziyaret ettiler. Dr. Mustafa Ziya başkanlığını Türkmeneli heyeti Atatürk’ün müzelisine çelen koydular. Daha sonra Anıtkabir ziyaretçi defterine Türkmen Aydınlarının duygu ve düşünceleri Dr. Mustafa Ziya tarafından kaleme alındı. Resmi Tören ve Anıtkabir ziyareti sonrası Türkmeneli Kültür Günleri etkinliğine katılan Türkmen Aydınlarına birer resmi ziyaretçi Diploması Anıtkabir Komutanlığınca takdim edildi.

Türkmeneli Şiir Dinletisi

Türkmeneli Kültür Günleri’nin son faaliyeti “Türkmeneli Şiir Dinletisi Milli Kütüphane salonunda gerçekleşti. Türkmeneli Şiir Dinletisine katılan şairler Bağdat, Tuzhurmatu, Dakuk, Kerkük, Altunköprü, Erbil ve Musul Telafer’deki yaşayan olaylara şiirleriyle değindiler. Milli temaların yer aldığı şiirler Ankaralı şiir severler tarafından alkışlandı. Gece’de şiir okuyan Şairler ise,

1. Fevzi Ekrem Terzi. Bağdat
2. Mehmet Ömer Kazancı. Bağdat
3. Nihat Kuşçu.Tuzhurmatu
4. Sabah Tuzlu.Tuzhurmatu
5. Adnan Üryan.Tuzhurmatu
6. Edip Asker. Tuzhurmatu
7. Hazım Şükür Dakuklu.Dakuk
8. Sirvan Saçıuzun.Kerkük
9. Diyar Erbil. Erbil
10. Davut Kabağoğlu. Telafer
11. Ammar SIlooğlu. Telafer
12. Ganim Kasapoğlu.Telafer

13.Sadık Yahyaoğlu. Telafer

14.Necmettin Efendıoğlu.Telafer

15.Suphi Saatçi. İstanbul

16.Mustafa Ziya. Ankara

17.Şemsettin Küzeci. Ankara

 Sertifika Dağıtımı ve Kapanış

Şiir Dinletisi sonrası tüm şairlere Türkmeneli Kültür Günlerine katılanlara Türkmeneli Kültür Merkezi tarafından “Onur Belgesi”  dağıtıldı. Ve TERT TV Genel Müdürü Türkeş Muhtaroğlu tarafından da Dr. Mustafa Ziya ile Dr. Şemsettin Küzeci’ye birer Plaket takdim edildi. Ayrıca Irak Edebiyatçılar ve Yazarlar Birliği Türkmen Edebiyatçıları Bürosu Başkanı ve Irak Parlamentosu 2. Dönem Milletvekili Fevzi Ekrem Terzi katkılarından dolayı Sunucu Eğitimci Şair Sultan Özateş’e ve Tuğba Çakıroğlu’na bire Plaket sunuldu. Ardından da Kapanış konuşması yapıldı ve toplu hatıra fotoğrafıyla Türkmeneli Kültür Günleri çalışmaları son buldu.