AA /Irak Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan Şammari, Başbakan Mustafa el-Kazımi’nin, ertelenen Suudi Arabistan, dün gerçekleştirdiği İran ve beklenen ABD ziyaretleriyle “Irak’ı yıllardır içinde bulunduğu çatışma alanından uzaklaştırıp bölgede denge unsuru haline getirmek” istediğini belirtti.
Şammari, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kazımi’nin Suudi Arabistan, İran ve ABD olarak belirlenen ilk yurt dışı ziyaret planı ile önümüzdeki günlerde gerçekleştireceği Washington temaslarının ülke siyaseti ve İran- ABD çekişmesine yansımalarını değerlendirdi.
Başbakan Kazımi’nin, ilk yurt dışı temasları için Irak’taki iç siyaset dengesinde ve bölgedeki gelişmelerde etkili üç ülke olan Suudi Arabistan, İran ve ABD’yi seçmesin bazı stratejik hedefleri bulunduğunu ifade eden Şammari, şunları kaydetti:
“Kazımi, içeride değişim yapmak istiyor ve diğer ülkelerle de ortak çıkarlar temelinde dengeli ilişkiler yaklaşımını benimsiyor. Bu ziyaretlerin başarılı olması halinde Kazımi’nin Irak içerisindeki kabul görülürlüğü artacak. Kazımi aynı zamanda bu ziyaretlerle son dönemde zirveye çıkan Washington-Tahran hattındaki çekişmenin gölgesinde Irak’ı silahlı çatışma sahası olmaktan çıkarmayı amaçlıyor. ABD, Suudi Arabistan ve İran ile ilişkileri dengelemek Kazımi için büyük bir siyasi risk demek. Kazımi, ülkeyi ne ABD’yi ekarte edip İran’a, ne de İran’ı gözden çıkarıp ABD’ye kaptırmak istiyor.”
ABD, İran ve Suudi Arabistan’ın, Irak’a yönelik farklı bakış ve stratejilere sahip olduğunu dile getiren Şammari, şöyle konuştu:
“Kazımi, Irak’ın, halefi Adil Abdulmehdi döneminde İran’a yakınlaşma uğruna kaybettiği bölgedeki denge unsuru olma rolünü geri kazanmak istiyor. Irak devleti, ‘İran’a ya da ABD’ye tabi bir ülke’ olarak nitelendiriliyor. Kazımi, bu algıyı da kırabilecek ve dengeleyebilecek bir devlet adamı portresi çizme çabasında.”
Kazımi’nin ülkenin ekonomik olarak kalkınması için Suudi Arabistan’dan destek alabileceğini ve bu kapsamda Riyad ile ikili anlaşmalar yapılmaya başlandığını belirten Şammari, “Irak’ın içinde bulunduğu ekonomik kriz de Kazımi’nin dış ziyaretlerinin temel konularından birini oluşturuyor.” dedi.
Kazımi’nin ABD ve İran’la ilişkileri dengeleme noktasında atacağı adımlara ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Şammari, şuları söyledi:
“Kazımi, ABD ve İran’a Irak’ta istikrarın sağlanmasının bölgeye fayda sağlayacağı mesajını götürecek. Irak Başbakanı, bu iki ülke arasında sadece ‘köprü’ ya da ‘mesaj taşıyıcı’ olmak istemiyor. ,. Ancak bu çabası, ideolojik ve mezhepsel olarak dış ülkelerden (İran’dan) beselenen Irak içerisindeki bazı siyasi liderler (Şii) tarafından akim bırakılmak istenebilir. Kazımi, Tahran’da ABD ve Suudi Arabistan ile olası müzakerelerin başlaması noktasında kendisini ‘güven duyulabilen biri’ olarak sunmak isteyecektir. Çünkü hem ABD, hem de Suudi Arabistan tarafından güven duyulan birisi olarak biliniyor ve kendisini Tahran’a bu şekilde kabul ettirmeye çalışacak. Tahran’da Irak’taki Şii silahlı grupların hükümete yönelik baskılarını da masaya yatıracak ve bu yapıların hem hükümete hem de ABD’ye yönelik baskısını azaltması için İran’dan destek isteyecek.”