Hikaye: (Nağıl) Şlyapalı dayanacaq
(Şapkalı Duracak)
Nurlana Məmmədova
Günlərin bir günü, ayların şən ayı, illərin xoş ili, həftənin ilk səhəri İşığın nənəsi yuxudan ayılıb gördü ki, masanın üstündə yaşıl almalarla dolu meyvə qabına söykədilmiş bir məktub var. Nənə ipək şalını çiyninə salıb, eynəyini gözünə taxıb taxdı və məktubu oxumağa başladı…
“Nənəcan, sabahın xeyir!
Mən sənin nağıllarda danışdığın Xoşbəxtlər şəhərini axtarmağa gedirəm. Oranı tapan kimi qayıdacağam və səni də özümlə ora aparacağam. Mən qayıdanacan balkondakı pomidor şitillərimizə yaxşı bax. Öpüb bağrıma basıram səni”.
Nənə məktubu qatlayıb yastığının altında gizlətdi.
Boğçalı-axçalı İşıq hamar-nahamar yollarla xoşbəxtliyin izinə düşdü. O, çəhrayı şlyapası olan bir dayanacağa çatdı. Bir xeyli onun şlyapasına baxdı. Axı indiyənəcən belə bir dayanacaq görməmişdi. Dayanacaq bu təəccüblü baxışın sahibini çox gözlətməyib gülümsəyərək dedi:
- Mən insanları yağışdan və küləkdən qorumaq üçün bu şlyapanı taxıram. Adi bir dayanacaq olsam da, insanları məmnun etməkdən zövq alıram.
İşıq:
– Sən xeyirxah sayılırsan?
– Bilmirəm. Səncə?
– Mən də bilmirəm. Ancaq Xoşbəxtlər şəhərinə gedən avtobusun nə vaxt buradan keçdiyini desən, sənə minnətdar olaram.
– Hm, deməli, sən Xoşbəxtlər şəhərinə gedən avtobusu gözləyirsən… O, həmişə gec gəlir…
– Eybi yox, mən gözlərəm. Hava da yaman istidi.
İşıq boynundakı sarı gülləri olan bəyaz ləçəyini dayanacaqdakı skamyaya qoydu, oturanda isə onun ayaqları azca yerdən üzülmüşdü.
Dayanacaq dilləndi:
– Nə deyirəm ki, səbrin çatırsa, gözlə. Mən də tək darıxıram. Bura adamlar gec-gec gəlir. Gələndə də çox gözləməyə səbrləri çatmır və geri qayıdırlar. Ona görə də həmişə Xoşbəxtlər diyarına gedən avtobus bu dayanacaqdan adam yığmamış gedir.
– Mənsə gözləyəcəyəm, o gələnə kimi gözləyəcəyəm. Nənəmə də məktub qoyub gəlmişəm. Yəqin, indidən başlayıb mənim üçün darıxmağa.
– Hə, qocalar darıxan olur. Elə mən də qocalmışam. Şlyapam da daha dik durmur, sola əyilib. Elə bilirdim, daha bu dayanacağa heç kim gəlməz. Amma sən gəldin, mən yenə xoşbəxtəm.
İşıq gülümsədi, başını qaldırdı və doğrudan da, dayanacağın bir az sol tərəfə əyilmiş olduğunu gördü. Birdən yastıq kimi dolmuş boz buludlara gözü sataşdı.
– Buludlar üstümüzə gəlir ,- dedi,- İşıq.
– Hə, yaxşısı budur, gəl sol tərəfdə dayan, onda heç islanmayacaqsan, indi leysan tökəcək.
– Axı mən islanmaq istəyirəm, həyatımda heç vaxt yağışda islanmamışam.
Dayanacaq güldü, bu zaman onun şlyapasının ucları yuxarı qalxdı.Və buludlar düyü uzunluğundakı damlaları tökməyə başladı.
İşıq yerdə yaranmış gölməçədə ayaqlarını şappıldadır və suyu onsuz da divarlarından su süzülən dayanacağın içinə sıçradırdı. Yağış damcıları qızın saçlarında, çənəsində parıldayırdı. O, birdən əllərini qaldırıb dayanacağın ətrafında dövrə vurmağa başladı. O qədər dayanacağın başına fırlandı ki, axırda yorulub oturdu. Dayanacağın da başgicəllənməsi dayandı. Buludlar da ağarırdı yavaş-yavaş. Dayanacaq güllü ləçəyi ilə yanaqlarını silən qıza dedi:
– Nə oldu, necə idi yağışla güləşmək?
– Mən sevincliyəm, nə yaxşı ki, yağış var, bax, sən də tərtəmiz olmusan, şlyapan par-par parıldayır.
– Onda sən bir az da səbirli ol və diqqətlə göy üzünə bax, çünki indicə göyqurşağı çıxacaq.
– Mən heç görməmişəm onu. Nənəmin nağıllarından bilirəm ki, sehrli şamanın çıxdığı körpüdür o. Nənəm deyir ki, bir gün bütün uşaqlar göyqurşağından tutub göyün yeddinci qatına çıxa biləcəklər.
Dayanacaq:
- Əlbəttə… onu izləməyi qaçırmaq olmaz. Günəşin upuzun telləri su damlalarını yaracaq və biz möcüzəvi yeddi rəngə tamaşa edəcəyik.
Bu vaxt uzaqdakı yolayrıcında iki dairəvi işıq yanıb-söndü. Sonra bu dairələr böyüdü və sürətlə yaxınlaşdı. Xoşbəxtlər ölkəsinə gedən avtobus onlara tərəf gəlirdi. İşıq tərəddüd içində idi, o bilmirdi ki, göyqurşağını izləsin, yoxsa avtobusa minib xəyalının dalınca getsin. Sizcə, o, indi hansı qərarı versin, uşaqlar?
Dayanacaq isə lal olmuşdu, bayaqdan danışan dayanacaq indi İşığın nə hislər keçirdiyini duymurdu, elə bil. Bəlkə, elə bu soyuqqanlı xasiyyətinə görə illərlə burada beləcə dayanıb ötən zamanı təmkinlə izləyirdi. Bu vaxt göy əlvan rəngə çaldı. Qızın başının üstündə yeddi rəng bərq vurmağa başladı. İşıq ağzıaçıq bu gözəlliyi izləyirdi. Çox az davam edən bu möcüzə qurtaranda İşıq başını sola-sağa çevirdi və avtobusu görmədi. Axı o, avtobusu necə qaçıra bilərdi…
- Ey, hara getdi axı bu avtobus, indicə yaxınlaşırdı…
Dayanacaq dedi:
– Sən onu qaçırdın.
– Bəs niyə ona demədin ki, gözləsin? Bayaq demirdin ki, dostumsan?
– Axı sən onda heç vaxt görmədiyin göyqurşağını yenə görməyəcəkdin.
– Mən onu Xoşbəxtlər şəhərində də görə bilərdim… sən hər şeyi bilirdin, ancaq mənə kömək etmədin.
– Balaca, bəlkə də, o şəhərdə heç başını qaldırıb göydəki gözəllikləri görməyə imkanın olmayacaqdı. Ancaq sən yağışda çiməndə, göyqurşağını izləyəndə o qədər xoşbəxt görsənirdin ki, mən səni bu gözəlliklərdən ayırmaq istəmədim. Bəzən siz insanlar olduğunuz yerdə xoşbəxtliyi görmürsüz və onu tapmaq üçün yerinizi dəyişmək istəyirsiz. Sən bura yenə gələcəksən və o zaman da qərarı özün verəcəksən. Sənin xoşbəxtliyinə heç kəs mane ola bilməz.
İşıq başını qaldırıb yenə səmaya baxdı və nənəsi üçün çox darıxdı. Dayanacaqla sağollaşıb yola düşdü. O, axşam pomidor ştillərini sulayanda nənəsinə həyəcanla öz hekayəsini – şlyapalı dayanacaqda başına gələnləri danışırdı.