“7 EKİM” TÜRKMEN MİLLİ BAYRAMI
Dr. ŞEMSETTİN KÜZECİ
Irak Türkmen siyasi kuruluşlarını bir araya getirmek amacıyla 24 Nisan1995 yılında Irak’ın kuzeyinde Türkmen Şehri Erbil’de kurulan Irak Türkmen Cephesi (ITC), 4-7 Ekim 1997 tarihinde Türkmenlerin kalesi, Gökbörü diyarında Erbil’de, yapmış olduğu 1. Büyük Türkmen Kurultayı çevresinde çok önemli kararlar aldı. Bu kararalar arasında iki karar vardı ki, çok önem arz ediyordu. Birincisi Irak Türkmenlerinin resmi dili “Yeni haflarla İstanbul Türkçesi” olması ve “7 Ekim” tarihinin, Irak Türkmenlerinin “Milli Bayram” olarak Türkmen Kurultayınca kabul edildi.
7 Ekim 1997’de Irak Devletinin tarihinde ilk defa olarak hür Türkmen iradesi Erbil şehrinde tecelli etmiştir. Bu tarihte ITC’nin çağrısına cevap vererek yurtiçi ve yurtdışında bulunan tüm Türkmen kuruluşları toplanıp 1.Türkmen Kurultayını gerçekleştirilmiştir. Dünyanın her yerinden Kurultaya katılan 100 civarında delege, ITC’nin şemsiyesi altında birleşmeye ve Türkmen Şurasının kurulmasına karar verdiler. Ayrıca, Kurultaydan Irak Türklerinin arzu ve taleplerini içeren “Temel İlkeler Deklarasyonu” oy birliği ile kabul edildi. Çalışmaları 4–7 Ekim’de 1997 tarihleri arasında yapılan Kurultay, 7 Ekim gününü o günü “Milli Bayram” olarak ilan etti.
7 Ekim Türkmen Milli Bayramı, 20. asırda çile, katliam ve gözyaşıyla dolu Türkmen tarihinde bir dönüm noktasıdır. 7 Ekim günü ümitsizlik ve kararsızlığı geride bırakarak, birleşmenin ve milli iradenin inkişafı günüdür. Bugün, Türkmen varlığını dünyaca tanınması, kabul edilmesi, yurt dışında gelişen milli kuruluşlarının ITC’ye katılması ve ITC’nin Irak Türkleri adına muhatap alınması 7 Ekim gününün birer zaferidir ve kazancıdır.
ITC Başkanlığı önce Erbil daha sonra Kerkük’e taşınması, Telafer, Musul, Erbil, Altınköprü, Tazehurmatu, Dakuk, Tuzhurmatu, Diyala, Hanakin, Aziziye, Başkent Bağdat ve onlarca köy ve kasabalarda ITC bürolarının açılıp, varlık göstermiştir. ABD, Ankara, Suriye, Berlin ve Londra’da temsilciliklerinin bulunması, dünya platformunda Türkmenlerin sesini, kültürünü ve çilesini tanıtmakta büyük rol oynamıştır. Irak’ın Aydınlı Yüzü “Türkmeneli Uydu” TV’nin kurulması, Telafer’den Aziziye’ye kadar uzanan Türkmeneli bölgelerinde Türkiye Türkçesinde eğitim veren 350 civarında Türkmen okullarının açılması, Türkmen Meclisi, Türkmen Danışma Meclisinin kurulması, onlarca sivil toplum kuruluşlarının tesis edilmesi, örgütlenmesi ve yurtdışında lobi çalışmalarına yeni başlayan Türkmen derneklerinin kolektif çalışmaları, elbette bugüne kadar yapılan Türkmen Kurultaylarının kazanımlarıdır. Buraya kadar baktığımızda kulağa hoş gelen çok güzel kazanımların olduğunu görüyoruz. Hele hele Irak Parlamentosunda Türkmenleri ITC’nin milletvekilleri ve Irak Hükumet kabinesinde Bakanlarla temsil konusunda misyon üstlenmesi başka bir duygudur bence…
Bugün siyasi durumumuza baktığımızda ne birlik beraberliğimizden bir şey kalmış, ne de kazanımlara sahip çıkılmıştır. Hükumet kabinesinde bir bakanımız bile olmadığı acı bir gerçektir. Uzun süren iç çekişmelerimiz nedeniyle hem Türkmen bakanı kontenjanımız hem de Cumhurbaşkanı Türkmen Danışmanı ve Cumhurbaşkanı yardımcısı kontenjanına kavuşamadık… Her kes ben olum benden olsun mantığıyla bu ve buna benze onlarca üst düzey etkili vazifeleri kaybettik ve diyoruz.
Değerli Çilekeş Türkmen Vatandaşları
Bugünler 7 Ekim Milli Türkmen Bayramının aziz Türkmen halkımıza ve tüm Iraklılara hayırlı olmasını dilerken, Saddam sonrası Türkmen varlığını yok saymaya çalışan gurupların sinsi politikalarından ve uygulamalarından bir an önce kurtulmamızı temenni ederim. Saddam sonrası Irak’ta yapılan 2005, 2010, 2014, 2018 Parlamento seçimleri Türkmenlere karşı bir dizi sahta oyunlara maruz kalınmıştır. Ayrıca, 2005 Şüpheli Anayasa referandum sonucu, Türkmenlere büyük haksızlıklar yapıldığını ve yok sayma politikasını kirli yüzü olduğu şüphesizdir. Ama ne yazık ki, tüm dünya bu haksızlıklara karşı sessiz kalmaktadır.
2003’ten beri düzenli bir plan doğrultusunda K. Irak ve komşu ülkeler Türkiye, Suriye ve İran’dan Türkmen Şehri Kerkük’e yerleştirilen yüzbinlerce Kürt, 31 Aralık 2007 tarihinde yapılmasını düşünen bazı gruplarca Anayasanın 140. maddesinin uygulanması, son aşaması olan “Kerkük referandumu” yapılmayınca bölgede hem bir suskunluk hem de bir gerginlik ortaya çıkmıştır. Barzani 10 yıl sonra tekrar gündeme getirdiği 140. Madde ve Kerkük referandumu Kürtler için artık kaçınılmazdır. Hele hele Kerkük’ün başında bir diktatör ve yolsuzluklarla dosyası kabarık bir Valinin olması işlerini daha kolaylaştırdı. 28 Mart 2017’de Kerkük Valilik binası ile devlet okulları hükumet binalarının üzerinde Irak Bayrağının yanında Kürt Bayrağının asması krizin başlangıcı olmuştur. Merkezi hükumetin uyarılarına kulak asmayan Kürt vali, Kürtlerin 25 Eylül 2017 tarihinde yapılan bağımsızlık referandumuna da Kerkük halının katılmasını Kerkük vilayet meclisindeki çoğunluğu Kürtlerden olan üyelerin oylarıyla katılma kararının alınmasını sağlamıştır. Kürt gruplarının bu gelişmeler karşındaki tavırları değişmeyince gayrimeşru bağımsızlık referanduma karşı hem komşu ülkeler hem de Irak’ın merkezi hükûmetinin kararı gereği Irak federal polis güçleri Tartışmalı bölgelerde Anayasa uygulaması adı altında bir operasyon başlattı. Neticede Bağımsızlık sevdasıyla yaşayan Kürtler başta vali ve Kerkük vilayet meclisinin 26 üyesi ile Barzani ve Talabani’nin partileri 16 Ekim 2017 tarihinde 4 saatte Kerkük’ten kaçarak, kayıplara karışmışlardır…
1 Nisan 2020 tarihinde Irak’ta yapılacak olan yerel seçimler Kerkük ve Türkmenler için çok önem arz etmektedir. Çünkü 2005’ten bu yana Kerkük’ün özel durumundan dolayı Kerkük’te seçimler yapılmıyordu. 2003’ten 2017 yılları arasında Vali Kürt olarak tayin ediliyordu. Meclis üyelerinin çoğunluğu Kürtlerde olduğu için Araplar ve Türkmenlerin birleşmesi de işe yaramıyordu.