Doğumunun 80. Yılında Gazanfer Paşayev
Dr. Şemsettin Küzeci[1]
Azerbaycanlı araştırmacı, çevirmen, dilci, edebiyatçı ve yazar Profesör Gazanfer Paşayev 80. Yıla ayakbastı. Azerbaycan İlimler Akademisyası Kütüphane salonunda 19 Eylül 2017 tarihinde düzenlenen 80. Yılı Jübilesi her kes gibi katılımdan dolayı beni gayet memnun etmiştir. Türkmeneli Kültür Merkezi Başkanı Dr. Mustafa Ziya ile birlikte katıldığımız “Onur” toplantısında kısa bir konuşma yaparak Gazanfer Paşayev’in hakkında şunları ifade etmeye çalıştım.
Konuşma Metni:
Fuzuli diyarında Kerbela’dan
Nesimi diyarından Bağdat’tan
Benderoğlu diyarı Tuzhurmatu’dan
Ata Terzibaşı diyarı, hoyratlar yarı Kerkük’ten
İhsan doğramacı diyarı Erbil’den
Felekoğlu Vatanı, Şehitler diyarı Telafer’den
Türk Türkmeneli’nde yaşam mücadelesi veren, özbeöz Türk olan Irak Azerbaycanlılardan siz can Azerbaycan halkına kucak dolusu selam ve muhabbet getirmişem. Selam olsun sana “Ata Yurdum” Can Azerbaycan’ım
Profesör Gazanfer Paşayev ile 1994 yılında Kerkük’te el sıkıştık. Maile Xanımın Turan programıyla Azerbaycan’a selam yolladık. 1999 yılında İstanbul’da buluşup imzalı kitabını aldım. 2000’de Bakü- İçeri Şehir Türkmen Ocağın’da bir araya geldik. 2001’de Nizami Gencevi Müzesinde Irak Türkmen edebiyatı ve Medeniyeti salonunu açtık. O günden bugüne kadar ortak çalışmalarımız devam etmektedir. Bazı kitaplarına editörlük yaparak bazılarını görüş vererek etle tırnak gibi bir aile olarak dostluğumuz devam etmektedir.
G.Paşayev 50 yıllık çalışmalarında Irak Türkmen medeniyeti ve edebiyatı onun hayat serüveninin temel taşıdır. Sovyet ve Saddam döneminde en zor şartlarda Azerbaycan ile Irak Türkmenleri arasında G. Paşayev ile Benderoğlu Altundan bir kültür Köprünün temelini atmışlardır. Bu Köprünün sağlam bir şekilde bugüne kadar ayakta durması için canlarını, kanlarını feda korumuşlardır. Bugün o köprü Kerküklüler ile Azerbaycanlılar, canlarla, cananlar ve daha niceleri tarafından korunmaya devam ediyor.
G.Paşayev Iraklı olmayan Irak Türkmen Folklorunun yazan ilk yazardır. O’nun bu çalışması Türkmen edebiyatında ve kültüründe bir dönüm noktasıdır. Paşayev, Türkmenlerin öz kültürünü özlerine tanıtan ve anlatan bir yazar, Türkmenlerin acısına nasıl derman olduğunu bilen bir Türkmen’den daha iyi bilen bir dâhidir.
Nece Bağlar
Talandı nece bağlar
Türkmen’in yarasın
O bilir nece bağlar
G.Paşayev Fahri Irak Vatandaşımızdır. Azerbaycan başta olmak üzere Türk dünyasında da kültür elçimizdir. Türkmenlerin Ağababası yerinedir. O bizim için Allah’ın bir lütfudur. Şükürler olsun defalarca… G. Paşayev yalnız Irak Türkmen kültürü, edebiyatı, medeniyeti ile ilgilenmiştir. O Irak Türkmenlerin sosyal hayatlarıyla, uğradıkları haksızlıkları, dertleri, acıları ve kimlikleri ile de ciddi çalışmalar yapmaktadır. Paşayev, Irak Türkmen kültürünün politikasını çok iyi bilen bir karaktere sahip bir bilim adamıdır. İki kaya ve taşın arasında kire. Ve çimento misali Türkmenlerin arasında da birleştirici bir insan olarak, yaşam felsefesini analiz yapan, insanlığa anlatmaktadır. Sevgisini de “ Bu Sevda Ölüncedi” kitabında açıkça dile getirmiştir.
Bağdat yolu Gencedi
Gülü pençe pencedi
Deme gözden ırağam
Bu sevda ölüncedi
Bu sevdanın arkasında elbette bir manevi güç vardır. Her yiğidin arkasında bir kadının olduğu gibi Gazanfer Paşayev’in arakasında dev gibi bir yoldaşı(eşi) Aresta Xanım ve altın değerinde çocukları vardır. Onlar her konuda ona manevi destek olup onun çalışmalarının yolunu açmaktadırlar… Paşayev iyi bir baba iyi bir aile büyüğü olarak yediden yetmişe her kes tarafından saygıyla, sevgiyle dinlenilmektedir.
G.Paşayev, Irak Türkmen düşünürü ve onur kaynağı Ata Terzibaşı’ndan sonra gelen en önemli bir şahsiyettir. Fikir, ilim, değeridir. Araştırmacı, büyük bilim adamı, dil bilimcisi, yazar profesör G. Paşayev babamız doğumunun 80. Yılında hem şahsım hem Irak Türkmenleri adıan ona can sağılığı, hoşbehtlik dilerken ona ithafen yazdığım “ Getirmişem” şiirimi sumak istiyorum.
GETİRMİŞEM[2]
Profesör Gazanfer Paşayev’e
Kerkük’ün qalasından
Öz Türkmen balasından
Mor sümbül lalasından
Mehebbet getirmişem
Azerbaycan soyundan
Oğuz, bayat köyünden
Dicle Fırat suyundan
Dad feryad getirmişem
Fuzuli nefesinden
Kerbela havasından
Küzeci’nin sesinden
Min hoyrat getirmişem
Kerkük, Tebriz, Marağa
Xudam salma ırağa
Vatanım Qarabağa
Men evlat getirmişem
Dr. Şemsettin Küzeci
Kitap tanıtımı ve imza günü merasiminin sunucusu Fəxriyyə Lilpar-İsayeva kitap hakkında bilgi verdikten sonra, her iki kitaptan elde edilen gelirleri acı bir hastalıktan tedavi gören Arzu Qocayevə’ye bağışlanacaktır. “Azərkitab” Kitap Tebligat Merkezinin başkanı Sabir Hesenov bir konuşma yaparak, bu girişimleri her zaman desteklediklerini, bu işten büyük memnuniyet duyduklarını, gelecekte de böyle faaliyetlere kapılarının arkasına kadar ve sonsuz olarak açık olacağını dile getirdi.
İmza gününe tanınmış yazar, şair, QHT ve KİV temsilcileri, iş adamları, Irak Türkmenlerinden Dr. Mustafa Ziya ve Dr. Şemsettin Küzeci de katıldı. Ayrıca “Həyat” Fondunun başkanı Hacı Nuran, devlet sanatçısı Artist Aybəniz Haşımova, “Sağlalığın Qorunması” İB-nin başkanı Yazgül Abdiyeva,
Gəncliyə Yardım Fondunun və Hilal İB-nin temsilcileri, Türkiye’den Mehmet Akbıyık, Reyhan Özdemir, Yılmaz Okuklu birer konuşma yaparak, bu girişiminden dolayı Ganire Paşayeva’yi tebrik ettiler ve Arzu’ya destek vererek toplantıya geldiklerini söylediler. İmza merasimine geçmeden önce Arzu Qocayev mikrofona çıkarak duygusal bir konuşma yaptı. Milletvekili Ganire Paşayeva’ya, “Azerkitab”Kitab Tebligat Merkezine ve tüm katılımcılara teşekkür etti.
[1] Şair-Yazar, Kerkük Kültür Derneği Başkanı, Azerbaycan Yazarlar Birliği Fahri üyesi
[2] Bu şiir 4–5 Aralık 2007 terhinde Ankara- Bakı semalarında uçakta yazılmıştır. Şiirin girişinde aşağıdaki Kerkük hoyratı makam şeklinde okunarak Azerbaycanlı sanatkâr İlham Askeroğlu tarafından bestelenmiş ve ifa edilmiştir.
“Bağdat yolu Gencedi
Gülü pence pencedi
Deme gözden ırağam
Bu sevda ölüncedi ”