Irak Meclisi İsrail ile normalleşmeyi suç kabul eden kanun teklifini onayladı: İsrail ile iş birliği yapanlar ömür boyu hapis veya idama varan ağır cezalarla karşılaşabilir. Irak Meclisi “Siyonist Oluşum ile Normalleşmenin ve İlişki Kurmanın Yasaklanması” başlıklı kanun teklifini onayladı. Irak Meclisi “Siyonist Oluşum ile Normalleşmenin ve İlişki Kurmanın Yasaklanması” adlı kanun teklifini onayladı. Teklif, oylamaya katılan milletvekillerinin oy birliğiyle kabul edildi.
Yeni yasaya göre İsrail ile iş birliği yapanlar müebbet hapis ve idama varan ağır cezalarla karşılaşabilir.
Irak resmi haber ajansı INA’da yer alan habere göre, söz konusu yasa “işgalci Siyonist oluşum ile diplomatik, siyasi, askeri, ekonomik, kültürel veya başka herhangi bir ilişki kurulmasını engellemeyi” hedefliyor.
Yasadaki hükümler, sıradan vatandaş ve devletin tüm yetkilileri, bakanlıkları ve kurumlarının yanı sıra vilayetler, federal bölgeler, kamu ve özel şirketler, basın yayın organları, sosyal medya platformları ve Irak’ta faaliyet gösteren yatırımcı firmalar için geçerli olacak.
Yeni yasa, yasa hükümleri kapsamındaki kişi ve kurumları, herhangi bir İsrail kurumuyla herhangi bir ilişki kurma, üye olma, iş yapma ya da bu kurumdan yardım kabul etme ve ona ait her türlü fikir veya ideolojiyi savunmasını yasaklıyor.
Yasanın hükümlerine aykırı hareket edenlere öngörülen cezalarla ilgili bölümde, “Siyonist oluşuma seyahat eden, tüm dünya ülkelerinde bu oluşumun büyükelçiliklerinden ya da kurumlarından birini ziyaret eden veya bunlardan herhangi biriyle iletişim kuran herkes müebbet veya süreli hapis cezasıyla cezalandırılır” ifadeleri kullanılıyor. Yasanın bir başka maddesinde ise İsrail ile herhangi bir ilişki kuran herkes için idam cezası öngörülüyor.
Kanun koyucu, bu yasayı çıkarma gerekçelerini sıralarken, yasanın “Irak’ta ulusal, İslami ve insanlık ilkelerinin korunmasını” hedeflediğini belirtti.
Meclisin onayladığı çoğu yasanın aksine bu yasa teklifini Sadr Hareketi Meclis Grubu yazdı ve sundu. Başka bir deyişle bu teklif, Meclis’e yasa tasarısının sunulmasında izlenen prosedürlerin öngördüğü biçimde Başbakanlık veya Cumhurbaşkanlığı tarafından Meclis’e gönderilmedi. Bu haberin yazıldığı ana kadar Irak Başbakanlığı Meclis’teki oylamaya ilişkin herhangi bir açıklama yayınlamadı. Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ise teklifin yasalaşmasını ‘büyük bir başarı’ diye nitelendirerek, destekçilerini kutlama için sokaklara çıkmaya çağırdı.
Meclis’teki oylamanın ardından bazı milletvekilleri “Irak için evet evet… İsrail’e hayır hayır” şeklinde sloganı attı.
Irak Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi cumartesi günü Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen Arap Parlamentolar Arası Birliği konferansının sonuç bildirisinde “İsrail Devleti” ismine yer verilmesine itiraz ederek, “İşgalci İsrail Oluşumu” nitelemesinin kullanılmasını talep etmişti.
Başta Sadr Hareketi olmak üzere Meclis’teki bazı parti ve grupların yasa teklifinin onaylanmasının ardından gösterdiği coşkuya rağmen halkın bu gelişmeye kayıtsız kalması dikkat çekti. Ayrıca çok sayıda sosyal medya kullanıcısı yeni yasayı eleştirdi.
Halktaki kayıtsızlığın birtakım gerekçeleri bulunuyor. Bu gerekçelerin başında ise eski Baas Parti rejimi döneminde çıkarılan ve İsrail ile iş birliğini yasaklayan yürürlükteki kanunlara rağmen bu konuda yeni bir yasa çıkarmaya ihtiyaç olup olmadığı sorusu geliyor. Nitekim Irak Ceza Kanunu’nun 201. Maddesi’ne göre, ‘Masonluk da dahil olmak üzere Siyonizm ilkelerini savunma, herhangi bir kurumuna üye olma, maddi ve manevi yardımda bulunma veya amaçlarını gerçekleştirmek için herhangi bir şekilde çalışma’ suçlarını işleyenler için idam cezası öngörülüyor.
Bunun yanı sıra halkın büyük bir kesimi, Ekim 2021’de düzenlenen erken seçimlerin üzerinden 7 ay geçmesine rağmen hükümeti kuramayan Meclis ve partilerin İsrail ile iş birliğini suç sayan bir yasayla ilgilenmesini şaşkınlıkla karşılıyor. Nitekim hükümet kurma hususundaki başarısızlık Anayasa’nın cumhurbaşkanı ve başbakan seçimi için belirlediği tüm sürelerin aşılmasına yol açtı.
Bununla birlikte Irak’ta Filistin davasına yönelik büyük bir hassasiyet bulunuyor. Bu nedenle ülkedeki vatandaşların çoğu İsrail ile normalleşme konusunda görüşlerini açık bir şekilde dile getirmekten çekiniyor. 2008’de İsrail’e basına açık bir ziyaret gerçekleştiren eski Milletvekili Misal el-Alusi bu kuralın tek istisnası olabilir. Alusi daha sonra yaptığı açıklamada 20’den fazla milletvekilinin İsrail’i ziyaret ettiğini iddia etmiş fakat isimlerini açıklamamıştı.
Alusi, çarşamba günü milletvekillerine hitaben paylaştığı mesajda yasa teklifini onaylamama çağrısında bulundu. Alusi Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Mallarımla ve çocuklarımla en büyük bedelleri ödediğimi ve Irak’ı korumaktan geri adım atmayacağımı biliyorsunuz. İsrail ile barışı suç sayan ve bununla suçlanan Iraklının öldürülmesini öngören tasarının geçmesi savaş ilanıdır. Iraklılar bundan uzaktır. Bilgelik başkalarına hizmet eden bir savaş ilan etmekle olmaz” ifadelerini kullandı. 2008’de İsrail’e yaptığı ziyaretin ardından Alusi’nin iki çocuğu öldürüldü.