Gazanfer Paşayev’in “6 Yıl Dicle-Fırat Sahillerinde” Kitabı
Şemsettin Küzeci
Azerbaycan’ın ünlü Kerkük ve Türkmenşinası Profesör Gazanfer Paşayev, Irak’ta 6 yıl mütercim olarak bir İngiliz şirketinde çalıştığı yıllarda (1962-1975) yılları arasında toplam 6 yıl boyunca Irak’ı ve Türkmen bölgelerini karış karış dolaşmıştır. Irak’ta özellikle de Türkmen bölgelerinde dil, folklor, gelenek ve göreneklerini incelememiş, elde ettiği bilgi, dokuman ve yapış olduğu bazı araştırmalar sonucu topladığı yazılı ve kayda aldığı sözlü metinlerden yola çıkarak Bakü’ye döndükten sonra “6 Yıl Dicle-Fırat Sahillerinde” kitabını Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’de Kiril harflerle yayınlar. Kitabın ilk baskısı 1985 yılında 30.000 tirajla okurlarına çıkar. Ancak Azerbaycan halkı bu kitabı çok benimser; “dili dilimizden, kökü kökümüzden ve soyu soyumuzdan olan Irak Türkmenlerinin bu kadar bize yakın olmalarını demeleri” Oradaki Türkmenlerin oğuz boyu olduğu ortaya çıkar ve kitap yediden yetmişe ilgi görürü. Dolayısıyla da 1987 yılında kitap ikinci baskısında 120.000 tirajla yeniden Bakü’de basılır.
Kitap Türkçe’den Arapçaya 1995 yılında tercüme edilir ve Abdüllatif Bederoğlu’nun önsözüyle Bağdat’ta Irak Tanıtma ve Kültür Bakanlığınca yayınlanır. İkinci baskısı 2014 yılında Fevzi Ekrem Terzioğlu’nun takdim yazısıyla ikinci baskısı yapılır. Böylece Gazanfer Paşayev’in bu eseri Irak Türkmen folklorunun temel kaynağı olarak literatürde yerini alır, şimdiye kadar da yerini korumaktadır.
***
