Türk Dünyasının Milli Yazarı Zakir Sadatlı – IRAK TÜRKLERİNİN BAĞIMSIZ SİYASİ GAZETESİDİR

Türk Dünyasının Milli Yazarı

Zakir Sadatlı

Dr. Şemsettin Küzeci

İlk Tanışmamız

Azerbaycanın çok değerli bir araştırmacı, şair, gazaeteci ve yazarı olan Zakir Sadatlı ile 19-22 Aralık 2008 tarihlerinde Ankara’da tanışmıştık. Bu tarihlerde ikimizde aynı Avrasya Yazarlar Birliğinin üyesi olarak Ankara-Gölbaşı’nda düzenlenen II. Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresinde bir araya geldik. Ben; Kerkük’te yayınlanan Işık Dergisi’nin Genel Yayın Yönetmeni olarak katılmıştım. Zakir Sadatlı da Azerbaycan’ı temsilen katılmıştır. 4 gün boyu edebiyat, kültür, sanat ve basın konularından bahsedip epeyi kaynaşmıştık. Bizimle birlikte olan tüm dostlarımızla öyle olmuştur. Bir de bizimle birlikte Bağdat’ta yayınlanan “Kardaşlık” dergisinin Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Ömer Kazancı da varıydı.

Kongre boyunca Azerbaycan-Kerkük ile bağlı çeşitli konularda saatlerce konuştum. Bu alanda tüm çalışmaları masaya gözden geçirdik. Zakir Sadatlı döndü bana “Ah ben de Irak ile bir kitap yazsaydım çok şad olurdum” dedi. Benim sanki içime bir bardak sıcak su döküldü. Ben de neden olmasın dedim. Bugüne kadar hep Gazanfer Paşayev yazmıştır. Artık sizlerden de bekleriz. Sizler gazeteci gözüyle daha farklı yazarsınız” dedim. Söz burada sessizce noktalandı ve kapandı. Meğerse Zakir kardeşim benim sözümden sonra aklında kafasında hemen plan yapmaya başlamıştır. Bir süre sonra Bakü’den bir telefon geldi. Ben Zakir Sadatlı dedi. Çok sevinmiştim. Kardaş ben Bağdat, Kerkük’e gitmek istiyorum. Orada Belgesel çekeceğim. Ardından da kitap yazacağım. Dedi. Beni çok mutlu etmiştir. İlgili arkadaşlarla plan kurduk. Zakir kardeşimi Bağdat ve Kerkük’e gönderdik. Bir hafta kaldı. Güzel görüşmeler yaptı yazdı çizdi ve sağ salim Bakü’ye döndü. Birkaç ay sonrası bana ikinci bir telefon daha geldi. Bu defa Zakir Kardeşim dedi ki, kitap bitti. Size gönderiyorum. Gözden geçir. Kitabın adı “İraq Olsun”. O kadar sevindim, Anlatılması zor olması gerek. Birkaç gün kitabı okudum. Bazı ufak tefek düzeltmeler sonrası kitabı gönderdim.

Kitap Bakü’de basıldı. Her kes mutlu hem ben, hem kendisi hem de Türkmenler.. Gerçekten de bu kitap bir azda siyasi anlamda Türkmenlerin çilesini, sıkıntısını ve yaşam tarzlarını anlatan canlı bir örnek niteliğindeydi. Kitabı Zakir kardeşimden imzalı olarak almak isterdim. Ama ne yazık ki, 2014’te Bakü’ye gittiğimde ne ailesiyle görüşebildim. Nede mezarına gidebildim. Ancak Gazeteci Azer Hasret kardeşim kitabı bana takdim etti. 2017 yılında ise, Bakü’ye 14. Seferimde mutlak Zakir kardeşimin ailesiyle görüşeceğim. Dedim. Zakir Sadatlı’nın Kızı Fidan hanımla telefonlaştık ve Azerbaycanlı dostlarımızla birlikte Fidan hanımla tanıştık ve gözyaşlarımıza hâkim olamadık…

Bu kadar girişten sonra, bu güzel, değerli ve samimi dostum Zakir Sadatlı’nın kim olduğunu ve hayat serüvenini siz değerli okurlarıma anlatmak istiyorum.

Zakir Sadatlı Kimdir

Şair, senarist, popilist, iletişimci ve yazar Aslanov Zakir Eminoğlu, 15 Mayıs 1961 tarihinde Azerbaycan’ın Celilabad şehrinin Sadatlı bölgesinde doğdu. 1978 yılında Privolni şehrinde orta mektebini bitirdi. 1979-1981 yıllar arasında milli görevini (askerliğini) Afganistanda yaptı. 1982-1987 yıllarında Azerbaycan Devlet Pedekoji Enstitüsü Felsefe bölümünü bitirdi. 1987 yılında Bakü şahri 1. Nolu Ortaokulunda öğretmenliğe başladı.

Ermenistan-Azerbaycan, Dağlık Karabağ çarpışmasında ilk yıllarında (1990-1993) Karabağda ön Cephede yer almıştır. 1993-2010 yıllarıarasında Azerbaycan Devlet Televizyonu ve Radyosounda “Savaş Vatanperverlik ve Salname” program yapımlarında editör ve baş editörlük yaptı. Daha sonra Azerbaycan Radyosu “Gençlik ve Spor” programları yapımlarında baş editör yardımcısı görevlerinde bulundu.

Azerbaycan Yazarlar Birliği (2005) ve Avrasya Yazarlar Birliği (2006) nin üyesi olan Zakir Sadatlı; Edebiyata küçük yaşta başlamış, 1983 yılında edebi çalımaları ilk kez Azerbaycan basınında yer aldı. İlk yayınlanana şiirleri “Kervan”, “Kamillik məsafəsi”, “Dəşti” Celalabad Şehir Gazetesi “Yenigün” gazetesinde yer aldı. Daha sonra halk ile ilgili konularda onlarca makale ve yazıları farklı farklı gazete ve dergilerde yer aldı.

Şair, yazar Zakir Sadatlı eserlerini Azərbaycan’da “Ulduz”, “Füyuzat” ve Türkiye’de “Kardeş Kalemler”, “Türk Ocağı”, Irak’ta Kardaşlık” dergilerinde ve zaman zamanda Hürriyet gazetesinde yayınladı. “Aydınlıq”, “Gündoğandan-Günbatana” filmleri başta olmak üzere 20’den fazla filmin senaryosunu yazmıştır. Ayrıca Savaş- Vatanperverlik konularında yüzlerce filmin yazarıdır. Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin tanınmış araştırmacısı olarak, Cumhuriyet devrimi hakkında onlara çalışması ve makalesi bulunmaktadır.

Yazarın “Salam, Baça” hikayesi Mahmud Kaşğarinin doğumunun 1000. Yılı münasebetiyle 2008 yılında YUNESKO tarafında 24 Türk Dilli ülkenin yazarları arasında yapılan yarışmada 1574 eser içerisinde ilk üçe girmiştir. Zakir Sadatlı’nın yarışmada kazandığı eser Azerbaycan üzerine birinci oldu. Türk Dünyası eserleri arasında Üçüncülük ödülünü kazandı. Aynı eser Alman, Arap, Kazak, Rus, Tarar dillerine aktarılarak yayınlanmıştır.

“İraq Olsun” eseri ise, Irak Türkmenleri ile ilgili önemli bir eserdir. Belgesel tarzı olan ve seyahatname notlarını özelliğine sahip bu eser 2012 yılında Azerbaycan’da yayınlandı. Şunuda unutmamak gerekir ki Zakir Sadatlı’nın bu eseri, Irak’taki Türkmenleirn yaşam tarzlarını, siyasi ve sosyal faaliyetlerini tarayan, Profesör Gazanfer Paşayev’den sonra eser yazar önemli bir isim oldu…

Zakir Sadatlı Azərbaycan devletinin fedailerinden biri olan Aziz Alpoud’un “Hayatımın Hikayeler” Türkiye Türkçesinden Azerbaycan Türkçesine aktarmıştır. Bu tarihi önemli ser hem Türkiye, hemde Azerbaycan’da büyük ilgi görmüştür.

Hatıra ve roman tarzı olan Zakır Sadatlı’nın “Afganistan Uçurumu” adlı eseri 2013 yılında yayınlanmıştır. Bu eser Azerbaycan edebiyat alanında en büyük ödül olan “Milli Kitap” ödülünü almıştır. 28 Ağustos 2012 tarihinde başladı ve 5 Temmuz 2013 tarihleri arasında düzenlenen bu ödül yarışmasına 241 eser katılmıuş ve Zakir Sadatlı’nın bu eseri Hatıra- Roman dalında “Milli Kitap” ödülüne layık görülmüştür.

Zakir Sadatlı ile Xanlar Bayramov birlikte yazmış oldukları “Onu Gence Büyütmüştür” kitabının da yazarıdır. Bu kitap tanıtmış Şasiyet Tofiq Bağırov’un siyasi ve sosyal çalışmalarını anlatan bir kitaptır.

Şair, gazeteci yazar Zakir Sadatlı 5 Şubat 2013 tarihinde 51 yaşında ani bir kalp krizi sonucu Bakü’de vefat etti. Naşı doğum yeri olan Celalabad Şehrinde toprağa verildi.

Zakir Sadatlı’nın ardından “Men Varam Dünya’da” adlı şiir kitabı ve yurt içi ve yurt dışındaki dostları, tanıyanları ve aydınlar tarafından hakkında yazılan hatıralar “Ayrı Adam” adlı eserde yayınlandı.

Türk dünyasının Milli yazarı niteliğini taşıyan Zakir Sadatalı’nın aramızdan ayrılışı büyük bir boşluk yarattı. Ancak onun eserleri Tüm türk dünyasında özellikle de Azerbaycan, Türkiye, Irak ve Afganistan’da onu sürekili yad edecek ve saygıyla anılacaktır. Nur içinde yatsın, mekanı cennet olsun Zakir Kardeşimin. Can Azerbaycanın vefali evladı..

Eserleri: