Siyaset dersleri ve Türkmen siyasetine etkileri
Dr. Asıf Serttürkmen
ITC eski İngiltere ve daha sonra Amerika temsilcisi
İkinci bölüm
Siyaset biliminin tanımı
Siyaset, sosyal yaşamın tüm yönlerini içeren geniş ve kapsamlı bir bilimdir. Diğer bilimlerlede bağlantısı bulunmaktadır. Siyaset aynı zamanda hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Siyaset uzmanlarına göre, siyaset ve tarih arasında net bir ilişki bulunmaktadır. Bu yüzden ilk bölümde açıkladığım gibi strateji ile teknik arasında bu ilişkilere ek olarak, siyaset ve düşünme arasında açık bir bağın olmasıda görülmektedir.
Düşünme, yüce Allah’ın insanlara bahşettiği bir armağandır ve diğer canlılara tercih etmiştir. Kur’an kerimde düşünce ve düşünmeyi gösteren birçok ayetler bulunmaktadır, örneğin :
“الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّار” آل عمران -191 .
Onlar ayakta dururken, otururken, yatarken hep Allah’ı anarlar; göklerin ve yerin yaratılışını düşünürler: “Rabbimiz! Sen bunu boş yere yaratmadın, seni tenzih ve takdis ederiz. Bizi cehennem azabından koru!.Ali-İmran-191.
” وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْهَارًا وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَإِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ” الرعد – 3 .
Yeryüzünü enine boyuna uzatan, onda sabit dağlar ve ırmaklar meydana getiren, orada meyvelerin her birinden çifter çifter yaratan O’dur. Geceyi de gündüzün üzerine O bürüyüp örtüyor. Düşünen insanlar için şüphesiz bütün bunlarda ibretler vardır.Ra’d-3.
“قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ۚ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ” العنكبوت – 20 .
De ki: “Yeryüzünde dolaşın da Allah’ın başlangıçta yaratmayı nasıl yaptığına bakın. Sonra Allah (aynı şekilde) sonraki yaratmayı da yapacaktır. (Kıyametten sonra her şeyi tekrar yaratacaktır) Şüphesiz Allah’ın gücü her şeye hakkıyla yeter.”Ankebut-20.
Böylece, yüce Allah insana, düşünme ve itaat ve ibadete atanma hakkı kazandırmıştır. Aynı zamanda sorumluluk, irade ve iyi ile kötü arasındaki seçimi ve gökleri ve yeri yaratmayı düşünme hakkıda bağışlamıştır.
Sosyologlar “düşünme” kelimesini, siyasal düşünme, yaratıcı düşünme, bilişsel düşünme, geleneksel düşünme ve eleştirel düşünme türlerine ayırmışlardır. Ancak siyasal düşüncenin en iyi düşünme türü olduğunu vurgulamışlardır. Sosyologlar, aynı zamanda toplumların ve halkların ilerlemesinin gereklerinden biri olan siyasi bilinci de eklemişlerdir. Sosyologlar, siyasi farkındalık veya bilinç, bireyin, grubun ve ülke içindeki ve dışındaki insanların işlerine bakmasınıda ifade etmişlerdir.
Yazmış olduğum makalenin konusu siyaset olmasına rağmen, düşüncenin siyasetle ne alakası olduğuna dair bir soru sorulabilir. Sorunun cevabı ise: Siyaset en yüksek düşünme biçimidir. Siyaset bilimi, bilim, sanat ve bir felsefedir. Yüce Allah’ın insanı yarattığı günden beri ve daha sonra onları kabile ve halk haline getirmesinden bu yana uygulanmaktadır.
Siyaset kelimesi, Arapça kökenine dayanarak, bunun Arapça “Sasa” fiilinden türetilmiş bir kelime olduğunu, anlamınıda, bir konunun işlerini düzenlediğini, ele aldığını veya yönettiğini anlamış bulunmaktayız. Aynı zamanda “Sasa”kelimesininm temel olarak, ilkeler dahilinde ve doğru olduğu kanıtlanmış deneyler ve sonuçlara dayanarak bir grup insan veya ulusal grubun bireyleriyle ilgili bir şey yapmak anlamına gelir. Siyaset, belirli bir vatandaşlığa ait kişi veya gruplarla ilgili tüm konuları ele almak için, devletteki meşru haklarına ve devlet sivil, askeri, yargı ve yasama kurumlarındaki nüfuz ve gücün dağıtımına dikkat eden çerçeveler dahilinde kullanılan prosedürler ve yöntemler kümesi olarak tanımlanır. Siyaset, dünyanın yüzeyine yayılan çeşitli insan toplumlarında yaşamı her bakımdan organize etmede önemli bir faktördür. Siyaset, hükümette güç kazanmak ve onu tüm insani, dini, ekonomik, sosyal, kültürel ve diğer yönler arasında bir uyum yaratması için etkileyen proserdürlerdir. Siyaset sonuç olarak, elden çıkarılan ya da edinilmeyen haklar ve kazanımları elde edilebilmesi için yapılan ve gösterilen çabalardır. Siyaset, netice itibariyle dünya yüzeyine yayılan çeşitli insan toplumlarında, yaşamı her açıdan organize etmede önemli bir faktördür.
Bazı insanlar, özellikle genel halk arasında, siyasetin bir şeyle başa çıkmanın bir yolu olduğunu görürler. Siyasetçi ise, zeka, bilgelik ve nezaketi ayırt eden ve politik bir şekilde yaşamla ilgili konularla ilgilenen kişiye söylenir. Bu konseptin bir örneği, halk konseylerinde köy figürleri ve yaşlıları tarafından köy halkının menfaetleri için alınan kararlar yukarıda belirtilen özellikleriyle, yaşamla ilgili sorunların çözümünde gözükmektedir.
Klan problemlerinin çözümünde siyaset ve zeka kullanılması, 1864’te Eski Tisin malallesinde doğmuş ve neredeyse büyük bir klan krizi haline gelen bir krizi çözmek için rahmetli Reza Efendi İbrahim Ağa (rahmetli şair Celal Rıza Efendi’nin babası) tarafından kendilerine ait olan misafirhanede yapılan bir örnektir. Rahmetli Reza Efendinin kullandığı siyaset onlarca insanın hayatını kurtarmıştır. Ömür yettiyse bu hikayenin ayrıntılarını bir sonraki bölümde sunmaya çalışacağım.
Halkın zihnindeki soru şudur: Türkmen siyasetçileri bu tanım ve yoruma bağlı olabildilermi? İnsanları olaylardan kurtarmak için onlarla birlikte çalıştılar mı? Türkmen siyasetçileri, siyasal düşünme, yaratıcı düşünme, bilişsel düşünme, geleneksel düşünme ve eleştirel düşünmenin anlamını fark ettiler mi? Sorumluluk alabildilermi? İyi ile kötü arasında seçim yapabildilermi? Bunlar cevaplanması gereken sorulardır.
Yazımım strateji ve taktiklere odaklanan siyasi bir tavsiye ile bitiriyorum… Sağlam olmayan temeller ve sistemler üzerine kurulu bir strateji taktiklerle sabitlenemez.
Üçüncü bölümün ( krizleri çözmede akumen, zeka ve siyaset uygulamasının canlı örneklerinden, Rıza Efendi’nin hikayesi) konusunda tekrar görüşmek üzere