Irak merkezi hükümetinin Kerkük-Ceyhan hattı üzerinden petrol sevkiyatını kesmesinin ardından Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin kontrolündeki alanda faaliyet gösteren şirketler ülkenin kuzeyindeki petrol üretimini ya durdurdu ya da azalttı.
Norveçli petrol şirketi DNO, Türk şirketi Genel Energy, merkezi Kanada’da bulunan Forza Petroleum, Gulf Keystone, merkezi ABD Dallas’ta bulunan HKN Energy isimli şirketler, üretimi ya durdurduklarını ya da düşürdüklerini açıkladı.
Reuters’a göre, Irak’ın kuzeyinde faaliyet gösteren petrol şirketleri, Türkiye, Bağdat ve Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi arasında petrol ihracatını yeniden başlatmak için yaptıkları müzakereler sürerken, üretimi durdurmaya veya depolama yoluna gitti.
Uzmanlar, depoların doldurulmasının birkaç gün içinde tam kapasiteye ulaşacağını belirterek, üretimi depolamanın uzun süre sürdürülemeyeceğine işaret ediyor.
Irak ve Türkiye arasında çıkan sorun ne?
Kerkük-Ceyhan petrol boru hattında petrol akışının durduğuna ilişkin haberler, piyasalarda arz yönlü endişelere yol açarak fiyatların yükselişini destekledi.
Reuters, Irak’tan petrol sevkiyatının düşmesinin petrol fiyatlarının varil başına 80 dolara çıkmasında etkili olduğu yorumunu yaptı.
Irak merkezi hükümeti, Kürt Bölgesel Yönetimi’nin çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattından ihraç etmesine izin veren Ankara’nın iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle 2014 yılında Türkiye aleyhine açtığı tahkim davasını kazandığını cumartesi günü açıkladı.
Ankara da bunun üzerine Ceyhan terminaline petrol akışını durdurarak, bölgedeki petrol üretiminin kesilmesine yol açabilecek bir durum yarattı.
Türkiye’den yalanlama
Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, petrol davasında Türkiye’ye 1,4 milyar dolar ceza verildiği iddiasını yalanladı.
“Böyle bir rakamda ceza söz konusu değil. Büyük kapsamlı bir rapor var ve ona bağlı bazı yaptırımlar söz konusu.” diyen Dönmez, “Tek taraflı yaptırım yok. Irak tarafından iddia edilen 5 konudan 4’ü reddedildi, 1’i kabul edildi. Bizim taleplerimizin 6 konudan 5’i kabul edildi, 1’i reddedildi.” ifadesini kullandı.
Enerji Bakanlığı, yaptığı açıklamada uluslararası tahkim merkezinin petrol davasında Irak’ın Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmettiğini açıklamış, ancak miktar konusunda değinmemişti.
Kaynak: Euronews (AK)