Irak Cumhurbaşkanı Dr. Berhem Salih, ülkesinin bölgedeki tüm ülkelere faydada bulunacak ve herkese hizmet eden dengeli ilişkiler kurmayı sağlayacak bir açıklık politikası benimsemeye devam edeceğini belirtti. Salih, 26 Nisan’da Irak ziyaretine başlayan İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile görüşmesi sırasında, “Yetenekli, bağımsız ve egemen olan Irak, tüm bölgenin ortak çıkarını temsil ediyor ve istikrarını artırmada temel bir faktördür. Tüm bölgedeki ülkelere ve halklarına fayda sağlayan ortak güvenlik, ekonomi, çevre koruma ve karşılıklı kalkınma fırsatlarına dayalı bir çalışma sisteminin temelini oluşturuyor” dedi.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan bildiriye göre Salih, “Bölge ülkeleri birçok zorlukla karşı karşıyadır. Karşılıklı saygı, ortak çıkarlar ve devlet egemenliği çerçevesinde onları çevreleyen farklılıkların ve dengesizliklerin üstesinden gelmek, çatışmaları sona erdirmek, mevcut ekonomik ve sağlık sorunlarıyla mücadele etmek üzere iş birliği yapmak için ortak çalışma, koordinasyon ve diyaloğa bağlılık gerekmektedir” açıklamasında bulundu.
Zarif, 26 Nisan’da Bağdat’a ulaşmasının ardından Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile ortak çıkarlar ve bölgesel meseleler üzerine ortak bir basın toplantısı düzenledi. Zarif’in Irak ziyareti, İranlı bir heyetin nükleer meselelere ilişkin Viyana’da müzakereler yürüttüğü bir zamana denk geldi. Hüseyin, basın toplantısında Zarif ile önemli konuları görüştüğünü söyleyerek, Irak’ın bölgede önemli bir rol oynadığını ifade etti. “Irak’ın çıkarı, bu alanda çalışmamızı ve bölgenin söz sahibi olmasını gerektiriyor” diyen Hüseyin, toplantıda iki ülke arasındaki ekonomik koşulların gelişimini ele aldıklarını belirtti.
Hüseyin, “ABD ve İran arasındaki nükleer meseleyle ilgili müzakereler başladı. Bu müzakereleri ve bunların genel olarak bölgenin geleceği üzerindeki etkilerini takip ediyoruz” ifadelerini kullandı. Iraklı Bakan, İranlı mevkidaşı ile görüştüğü önemli konular arasında ‘Tahran’ın Körfez ülkeleriyle ilişkileri ve Irak’ın İran- Körfez görüşlerini yakınlaştırmadaki rolü’ olduğunu aktardı.
“Bölge, söz sahibi olacak ve ülkeler arasındaki iş birliği de bölgenin istikrarına, Irak içinde istikrara ve Irak’ın çıkarına katkı sağlayacaktır” diyen Fuad Hüseyin, “İkili ilişkiler, ekonomik konulara, iş birliğini yoğunlaştırmaya ve koronavirüs pandemisi sonrasında bunu geliştirmeye değindik” dedi.
Öte yandan Zarif ise, ülkesinin Irak’ın egemenliğine saygı duyduğunu ve iç işlerine karışmadığını belirterek, Tahran’ın ABD yönetiminin nükleer anlaşmaya geri dönmesini umduğunu kaydetti. “Bu bölgede birlikte yaşıyoruz ve diğerleri ise gelip gidiyor” diyen Cevad Zarif, Irak Dışişleri Bakanı ile güzel görüşmeler yaptığını ve Irak’ın oynadığı önemli rolü takdir ettiklerini vurguladı.
Zarif’in, dini otoritelerle görüşmek üzere Necef kentini ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile görüşmek için de Erbil’i ziyaret etmesi bekleniyor. Bağdat ziyareti sırasında Başbakan Mustafa el-Kazımi ve Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ile bir araya gelen Muhammed Cevad Zarif, iki yetkiliyle ortak öneme sahip meseleleri ele aldı.
Bu bağlamda Irak Siyasi Düşünce Kuruluşu Merkezi Başkanı Dr. İhsan eş-Şammari, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Zarif’in mevcut Irak ziyareti, İran’ın, mesaj taşıyan bir ülkeden bölgede başarılı bir arabulucu konumuna geçmesi için Irak’a resmi bir yeşil ışık yakmak istediğini gösteriyor. Bu durum, özellikle de Irak’ın Arap ve bölgesel sistemle gelişen güçlü ve büyüyen ilişkilere sahip olması dolayısıyla şüphesiz birçok noktanın çözülmesine veya bakış açılarının yakınlaşmasına katkıda bulunacak. Bu, kendi başına İran’a çözüm yollarının bir kısmını sağlayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Şammari, “Zarif’in ziyareti, nükleer mesele ile ilgili tartışmaları dikkate alacaktır. Ancak ister büyükelçilik isterse de sahadaki kuvvetler olsun, ABD çıkarlarını hedef alması bakımından silahlı grupların varlığı meselesi de dahil olmak üzere bazı olaylar da ele alınacaktır. Zarif’in ziyareti, özellikle Kudüs Gücü Komutanı İsmail Kaani ile son görüşmesinde sert bir dil kullanan Kazımi’nin, özellikle de silahlı gruplarla çatışma olasılığını ima etmesi hususunda, uzlaşma sürecinin bir parçası gibi görünüyor” dedi.
Dr. İhsan eş-Şammari, “Zarif, bir yanda Devrim Muhafızları diğer yanda da Irak hükümet arasındaki gerginliği yatıştırmaya çalışıyor. Viyana’da yaşanan tartışmaların yanı sıra İran, özellikle de Irak içindeki nüfuzuyla, Irak’ın ABD şartlarına taraf olmasını istemiyor. Zarif, Iraklı mevkidaşı ile yaptığı basın toplantısında İran’ın Irak egemenliğine saygı duyduğunu ifade etti. Bu durum, ABD koşullarını ortadan kaldırabilir, bu da yaptırımları kaldırmanın yolunu açar” ifadelerini kullandı.
Dr. Şammari ayrıca, “Tüm bunlar, Irak’ın bölge ülkeleri için pozitif kutuplaşma yeri haline geldiğini doğruluyor. Irak topraklarının hesaplaşma amaçlı bir savaş alanı olmamasının da önünü açıyor” dedi.