Home Yazarlar Dr. Şemsettin Küzeci Ata Terzibaşı’nın İlk Türkçe kitabı “Şakı ve Türküler” Bağdat 1953

Ata Terzibaşı’nın İlk Türkçe kitabı “Şakı ve Türküler” Bağdat 1953

Ata Terzibaşı’nın İlk Türkçe kitabı “Şakı ve Türküler”

Şemsettin Küzeci

Irak Türkmenlerinin milli yazarı Ata Terzibaşı ilk Türkçe “Şarkı ve Türküler” eserini 1953 yılında Bağdat hukuk fakültesinde öğrenci olduğu sıralarda hazırlamıştır. Bir derleme çalışması olan bu kitabı 189 adet popüler Irak Türkmen türküleri ile Türkiye’de sevilen ve merakla dinlenen Türkülerinin sözlerini, makamlarını ve hangi ritimle icara edileceğini kaleme almıştır. Terzibaşı’nın bu eserde istifade ettiği kaynakları da kitabın önsözünde şöyle ifade ediyor: “Türkçe bestelenmiş binlerce şarkı ve türkülerden, halk arasında en fazla rağbet gören ve kolaylıkla bilinen bir ansiklopedi elifba sırasıyla toplayarak bir risale şeklinde neşrini uygun gördüğümüz naçiz mecmuayı sayın okuyucularımıza takdim etmekle büyük bir zevk duymaktayım”. Terzibaşı sözlerini şöyle sürdürdü “Bu arada müracaat ettiğim kaynakların markalılara rehberlik edeceğini düşünerek aşağıya dercini münasip gördüm” dedi.

  1. Mecmua arifi, İstanbul 1290.
  2. Gülzar müzik, Cami ve Mürettibi: Hasan Tahsin, İstanbul 1322
  3. Seçilmiş şarkı güfteleri, birinci cilt 1948
  4. Seçilmiş şarkı güfteleri, birinci cilt 1951
  5. Memleket Havaları, Yazan Sadi Yaver Ataman, birinci cilt 1961
  6. Müzik Ansiklopedisi: Emin Cenkmen, bir- iki sayısı 1947
  7. Radyo mecmuaları
  8. Radyo Haftası mecmuaları
  9. Muhtelif Şarkı ve Türküler
  10. Dillerde gezen halk Türkülerimiz

Son olarak da radyo ve taş plaklardan dinlediğimiz şarkı ve türküler de zikrolunabilir.[1]

Terzibaşı’nın bu eseri Irak Türkmen kültürü, sanatı ve edebiyatının tanıtılması yönünde ve alanında ilk eseri olarak da ortaya çıkıyor. Kitabın kapsadığı bazı Türkülerden söz edersek.  İlk beste Osman Pehlivan’a ait olan bir “Türk sanat müziği eseri”:

A benim mor çiçeğim sen doldur ben içeyim

Ahdettim yemin ettim uğruna öleceğim

Güzelim görmeyeli hayli zamandır seni

Canım feda yoluna üzme artık bendeni (s,4)

Yine sayfa 4’te yer alan başka bir türkü ise,

Konya Halk Türküsü

Atım Araptır benim (aman aman)

(Haydi) yüküm şaraptır benim (canım)

Bu yıl böyle giderse (aman aman)

(Haydi) halim haraptır benim (vay vay)

(Haydi) halim haraptır benim (canım)

**

Emişimde Gümüşüm Bir Hoşum Aman

Çokça Da İçtim Sarhoşum Aman

**

Şarap da içtim rest iren (aman aman)

Kimmiş de biz kasteden (aman aman)

Cennette mekânı olsun o yarı da bana dost eden

Nesine de yavrum nesine (aman aman)

Civara da koymuş fesine (Aman Aman)

Haydi yandın birsine (Aman Aman)

Ata Terzibaşı’nın b u ilk eseri 125 sayfadan oluşarak, birbirinden güzel Türk sanat müziği ve halk müziği örnekleri içermektedir. Kerkük Türkülerinden ise, “Ağlama Ceyran Balası, Aman sakı, Ay havar değirmenci, evlerinin önü boyalı, evlerinin önü yonca, hacı feracın kızısen, süt içtim, Kalenin dibinde ve başkaları).

[1] Ata Terzibaşı (A.T). Şarkı ve Türküler, Bağdat 1953

Dr. Şemsettin Küzecihttps://kerkukgazetesi.com
Dr. ŞEMSETTİN KÜZECİ Araştırmacı, eğitimci, gazeteci, şair, yazar Şemsettin Küzeci; 1965 yılında Kerkük’te doğdu. 1989 yılında Musul Üniversitesinden mezun oldu. 5 Yıl Kerkük’te lise öğretmenliği yaptı (1992-1996). Kerkük Televizyonu, Bağdat Türkmence radyosunda “gençlik ve spor” programları hazırlayıp sundu (1992-1995). Yazılarını Bağdat’ta Türkçe yayınlanan “Yurt” gazetesi, “Kardeşlik ve Birlik Sesi” dergilerinde yayınladı. 1993 yılında Irak rejimi tarafından tutuklandı. Üç ay Tikrit muhaberatında kaldıktan sonra serbest bırakıldı. 2015 yılında Musalla Lisesinde Lise öğretmeni olarak çalıştığı mesleğinde kendi isteği üzerinde Kerkük’te emekliye ayrıldı. 1996 yılında siyasi nedenlerden dolayı Irak’ı terk ederek Türkiye’ye yerleşti. 1999 yılında Irak Türkmen Cephesi Türkiye temsilciliğinde Basın Yayın ve Enformasyon Şube Müdürü olarak çalıştı (1999-2003). Kerkük Gazetesi'nin Türkiye temsilciliği ve Türkmeneli TV’de muhabir, programcılığı ve haber müdürü olarak çalıştı (2005-2009). 2008 yılında “Irak Basın Tarihi” üzerine Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo TV ve Sinema bölümünde “Osmanlı’dan Günümüze Irak’ta Basın Tarihi” konulu yüksek lisansını ve 2010 yılında Hollanda'da Global Lahey Üniversitesinde “Irak Televizyonları” üzerine doktorasını yaptı. 2009-2019 yılları arasında Türkmeneli Vakfı Kültür Merkezi'nde Basın ve Kültür Müdürü, 4 Şubat 2019 ile 14 Temmuz 2020 tarihleri arasında (ORSAM) Ortadoğu Araştırmaları Merkezi’nde Türkmen ve Medya uzmanı olarak görev yaptı. 16 Temmuz 2020 tarihinden beri Türkmeneli Vakfı Başkanlığından basın danışmanı olarak görev yapmaktadır. Sürekli basın kartı sahibi olan Küzeci, aynı zamanda Kerkük Gazetesi genel yayın yönetmeni ve Türkiye temsilcisi görevini sürdürmektedir. 2020 yılından beri Türkiye Yazarlar Birliği Ankara Şb. Yönetim kurlu üyesidir. Irak Türklerini; Türkiye, Türk dünyası ve uluslararası faaliyetlerinde gerçekleşen onlarca kongre, kurultay, konferans, bilgi şöleni ve toplantılarda temsil etti. 400’ye yakın uluslararası hizmet, takdir, teşekkür, onur belgesi, plaket ve ödül almıştır. 2006’da Irak, Azerbaycan ve Türkiye ile ilgili yapmış olduğu ilmî ve edebî çalışmalarından dolayı, Azerbaycan’da VEKTOR Uluslararası İlim Merkezi tarafından kendisine “Fahrî Doktora” Payesi verildi. 2022 yılında da Türk Dünyası Akademisi tarafından kendisine “Fahri Profesörlük” Unvanı verildi. Küzeci’nin bazı eserleri ve yazıları Arapça, Azerbaycan Türkçesi, İngilizce ve Rus, Özbek, Kazak dillerine tercüme edilmiştir. Basılmış 60 adet eserinden bazıları; Suçum Türk Olmaktır, Kerkük şairleri, Irak Basın Tarihi, Türkmeneli Edebiyatı, İçimizdeki Kerkük, Kerkük Soykırımları, Kerkük’ün Mili Şairi Mehmet İzzet Hattat, Kerkük’ün Efsane Sesi Abdülvahit Küzeci, Nevruz Çiçekleri (Türk Dünyası Kadın Şairleri), Ortadoğu’da Türk Katliamları, Sinan Sait, Türkmen Milli Takımı, Şehit Hüseyin Demirci (Tembel Abbas), Sarmaşık Duygular, Osmanlıdan Günümüze Irak’ta Türkçe Dergiler, Kerkük’ten Azerbaycan’a, Horyatlarım, Kerkük Katliamı, Telaferli Felekoğlu, Kerkük’ten Sesleniş, İçimizdeki Kerkük, Telafer Şairleri… İletişim: www.skuzeci.com skuzeci@gmail.com (+90) 533 255 26 60
RELATED ARTICLES

Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan: Suriye topraklarına giren İsrail, işgalci zihniyetiyle Suriye’nin egemenliğini hedef almaktadır

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Suriye topraklarına giren İsrail, işgalci zihniyetiyle Suriye'nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü hedef almaktadır. Suriye halkının barışa ve huzura yaklaştığı süreci...

İsrail Başbakanı Netanyahu, Suriye’de Baas rejimini deviren grupları tehdit etti

Ş.Küzeci-Kerkük/Ankara: İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suriye’de Baas rejimini deviren grupları tehdit eden görüntülü mesaj yayımladı. Başbakanlık Basın Ofisi, Netanyahu'nun Suriye hakkındaki açıklamalarının yer aldığı...

TÜRKİYE, TÜRKMENLERİN GARANTÖRÜ OLMALIDIR

Suriye’nin değişen bayrağa bakarak üç kısma bölüneceği söyleniyor: 1) Kürt Bölgesi 2) Arap Bölgesi 3) Şii-Nusayri Bölgesi Herkes konuşuyor, Kürtler konuşuyor, Şiiler, Dürziler, Nusayriler konuşuyor. Araplar konuşuyor. Ancak...

Most Popular

Türkiye Dışişleri Bakanı Fidan: Suriye topraklarına giren İsrail, işgalci zihniyetiyle Suriye’nin egemenliğini hedef almaktadır

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Suriye topraklarına giren İsrail, işgalci zihniyetiyle Suriye'nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü hedef almaktadır. Suriye halkının barışa ve huzura yaklaştığı süreci...

İsrail Başbakanı Netanyahu, Suriye’de Baas rejimini deviren grupları tehdit etti

Ş.Küzeci-Kerkük/Ankara: İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suriye’de Baas rejimini deviren grupları tehdit eden görüntülü mesaj yayımladı. Başbakanlık Basın Ofisi, Netanyahu'nun Suriye hakkındaki açıklamalarının yer aldığı...

TÜRKİYE, TÜRKMENLERİN GARANTÖRÜ OLMALIDIR

Suriye’nin değişen bayrağa bakarak üç kısma bölüneceği söyleniyor: 1) Kürt Bölgesi 2) Arap Bölgesi 3) Şii-Nusayri Bölgesi Herkes konuşuyor, Kürtler konuşuyor, Şiiler, Dürziler, Nusayriler konuşuyor. Araplar konuşuyor. Ancak...

Kalbimizin bir yarısı Gaziantep, Hatay ise diğer yarısı Halep’tir, Şam’dır

Ş.Küzeci- Kerkük/Ankara: Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kalbimizin bir yarısı Gaziantep, Hatay, Şanlıurfa ise diğer yarısı Afrin'dir, Halep'tir, Hama'dır, Humus'tur, Şam'dır." dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Türkiye,...

Recent Comments