Ata Terzibaşı’nın “Fuzulî Hakkında Yazılar” Kitabı
Dr. Şemsettin Küzeci
Kerküklü Araştırmacı Mili Yazar Av. Ata Terzibaşı’nın “Fuzuli Hakkında Yazılar” isimli ölümünden önce bir kaç gün önce gün yüzü gördü. kitabı Kerkük Vakfı tarafından Şubat 2016 tarihinde İstanbul’da yayınlandı. 215 sayfadan oluşan kitap iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ata Terzibaşı’nın hayatı ve eserlerine ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, Ata Terzibaşı’nın Fuzuli hakkında yazıp ve yayımladığı 22 Makalesine yer verilmiştir.
Tarihçi ve Türkmeneli Gazetesinin başyazarı Necat Kevseroğlu tarafından hazırlanan bu değerli eserin önsözünde “Ben her zaman olduğu gibi, sohbet sırasında kulak misafiri olurum. Hocam konuşur, ben dinlerim der ve Fuzuli hakkında mülakat yapılırken, Hocam şu açıklamayı yapmıştır: “Fuzuli’nin doğum yeri problemi henüz tamamıyla çözülmemiştir. Bağdat, Hille veyahut Kerbela’da doğduğu açıklık kazanmamıştır. Bu konu yazarlar arasında geniş tartışmalara yol açmıştır. Uzun zamandan beri devam eden bu tartışmalar, bugün için kesin bir sonuca vardırılmış sayılamaz” demiştir.
Bu çalışmanın temel amacı, Fuzuli’nin bilinmeyen, tartışmalı olan yanlarını, özellikle doğum yerini belgelerle açığa kavuşturmaktır. Bu eserde, büyük Türk şairi Fuzuli’nin doğum yeri problemi belgelerle çözümlenmekte, Fuzuli’nin mezhebi hakkında verilen gerçek bilgiler, şairimizin mutasavvıf ve tasavvuf inançlarını benimsemeyen bir filozof olduğunu ortaya koymaktadır. Bu arada şairler sultanının birçok kapalı anlamlı, lugaz şiirlerini aydınlatan bu eser, özellikle Fuzuli’nin Kerküklü bir Türkmen şairi olduğunu göstermektedir.
Türkmen toplumunun kültürel mirasını her yönüyle ele alan Ata Terzibaşı, Irak Türkmen Kültürünün en büyük otoritesi olarak kabul edilmektedir. Bu konuda yetkin ve idealist bir şahsiyet olan Terzibaşı, yazdığı kitaplarla Türk dünyasında haklı bir şöhret kazanmıştır. Kitaplardan başka Terzibaşı, yüzlerce makale ve araştırma yazısını da imza atmıştır.
Kitap iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Ata Terzibaşı’nın hayatı ve eserlerine ayrılmış, Terzibaşı’nın biyografisi ve yazdığı eserler yayın tarihine göre sıralanmış, verilen ayrıntılı bilgilerle bu eserler tanıtılmıştır.
İkinci bölümde ise, Ata Terzibaşı’nın 1950’lerden günümüze kadar, Fuzuli’nin bilinmeyen, kapalı ve tartışmalı yanlarını açıklayan, bazı yayınlanmayan şiirleri üzerindeki çalışmalar verilmiştir. Bu arada Türk dünyasında Fuzulişünas olarak tanınan ve bilinen bilim adamlarıyla Terzibaşı’nın mektuplaşmaları sonucu verilen bilgiler, yayın tarihine göre sunulmuştur. Terzibaşı vefatının son dakikalarında Fuzuli kitabını elinde tutarak kalbinin üzerindeyken ruhunu teslim edip, ebediyete intikal etmiştir.
Kitapta yer alan makaleleri sıralıyoruz:
1-Fuzûlî’nin Doğum Yeri
2- Fuzûlî’nin Arapça Kasideleri-1
3- Fuzûlî’nin Arapça Kasideleri-2
4- Fuzûlî’nin Matla’ul İtikadı
5- Fuzûlîde Kapalı Anlamlar-1
6- Fuzûlîde Kapalı Anlamlar-2
7- Fuzûlîde Kapalı Anlamlar-3
8- Fuzûlî’nin Yayınlanmamış Bir Lügazı
9- Fuzûlî’nin Doğum Yeri Hakkında Yeni Bilgiler
10- Fuzûlî’nin Yayınlanmamış Bir Mülemma
11- Fuzûlî’nin İcmali Aşki ve Kerkük’te yapılan Tercemesi
12- Fuzûlî’nin Bir Gazeliyle İlgili Hasbihal
13- Ay Tutulması Olayı ve Fuzûlî’nin Bir Beyiti
14-Fuzûlî’nin İki Gazelinin Tarlan Tarafından Yapılan Şerhineleki Yanıtlar
15- Fuzûlî ile Kanunî’nin Muhaveresi
16-Fuzûlî’nin Menkıbevî Hayatından Bir Nebze
17-Edebiyatımızda Muaşşah Şiir
18- Fuzûlî’nin Doğum Tarihini Yansıtan Bir Manzume
19-Mektuplaşma Edebiyatı ve Fuzûlî’nin Bir Gazeli
20- Fuzuli Hakkında Bir Yazı Üzerine
21- Kitaplar Arasında: Şar Kedisi
22- Edebiyatta Leffüneşir Sanatı
***