1.Telafer Günü Festivali
Dr. Şemsettin Küzeci
4 Haziran 1920 yılında İngilizlere karşı ayaklanan Telaferlilere İngilizlerin yaptığı “Kaçakaç Katliamı” adıyla bilinen soykırımın 101. Yılı anısına ITC Türkiye Temsilciliği’nin katkılarıyla Musul-Telafer Türkmen Ayan ve Aydınlar Meclisi tarafından düzenlenen 1. Telafer Günü Festivali Ankara’da gerçekleşti. Festivale, Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilcisi Mehmet Tütüncü, ITC Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Türkmeneli Vakfı Başkanını temsilen Başdanışman Dr. Mustafa Ziya, TEKM vekaleten Başkanı Dr. Selçuk Bacalan, Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşama Derneği Ankara Şb. Başkanı Mahmut Kasapoğlu, Kerkük Vakfı Temsilcisi Prof. Dr. Mahir Nakip, ev sahibi Musul-Telafer Türkmen Ayan ve Aydınlar Meclisi Başkanı Dr. Vaadullah Kabak ve çok sayıda Ankara’da yaşayan Telaferli vatandaşların yanısıra misafirler katıldı.
Festival, sunuculuğunu yapan genç şair Vaad Havdioğlu tarafından okunan Felekoğlu’nun güzel bir şiiri ile açıldı. Yasin isminde bir genç tarafından kuran-ı Kerim’den ayetler okunduktan sonra Tüm Şehitler için bir dakikalık saygı duruşunun ardından da Türkiye, Irak ve Türkmeneli’nin marşları okundu.
“Kahraman Telafer” adında hazırlanan bir güzel ve anlamlı belgesel sunulduktan sonra Telaferli sanatçı Dr. Ömer Türkmenoğlu ile güzel sesiyle bilinen Cevriye Aslankoç “Şirin Telafer” ve “Aşk elinnen yandı canım” başlıklı Telafer türkülerini muhteşem bir şekilde seslendirdiler., Milli kıyafetleriyle Telafer çocukları sanatçılara eşlik ederek festivale başka bir renk kattılar.
Protokol konuşmaları Telafer Meclis Başkanı Vaadullah KabaK’ın konuşmasıyla başladı. Sırasıyla, ITC Türkiye Temcilsi Mehmet Tütüncü, Kerkük Milletvekili Erşat Salihi ve Türkmeneli Vakfı temsilcisi Dr. Mustafa Ziya birer konuşma yaparak, günün önemine ve ehemmiyetine vurgu yaptılar.
Festivalin Sempozyum bölümünde Prof. Dr. Mahir Nakip, “Telafer Coğrafyasının Siyasi Analizi” başlıklı tebliğini sunarak Telafer’in stratejik konumunu ve Türkiye için önemli bir yere sahip olduğunu dile getirdi. Telaferli Araştırmacı yazar Mutasım Efendi ise; Telafer Devrimi (Kaçakaç) nedenlerinden söz etti. Ayrıca Sempozyumda Dr. Şuayp Şezzi ayaklanmanın gerçek tarihine ve İngilizler ile Osmanlı arasındaki çekişmelere ışık tuttu; Telafer halkının Osmanlı’ya karşı sevgisi ve hayranlığından konuştu. Ayrıca, Osmanlının son Kaymakamını nasıl muhteşem bir veda töreniyle uğurladıklarını; bu tarihi süreçte yer alan şahsiyetlerin ve aşiretlerin isimlerini zikrederek dile getirdi.
Festivalin son konuşmacısı olan ITC eski Telafer Sorumlusu eğitimci Hazim Devlet, Telafer’in tarihi hakkında önemli bilgiler sundu. Devlet, ayrıca konuşmasında üç önemli konuya vurgu yaptı. Bunlar: Telafer’in Irak’ta Türkmeneli’nin uç ve başlangıç noktasında bulunması, Irak’ın tahıl Ambarı sıfatına sahip olması ve Telafer – Dir el-Zur – Nuseybin üçgenine hâkim olan gücün Ortadoğu’da en önemli stratejik konumuna hâkim olacağı gerçeğidir. Çünkü, bu stratejik üçgen Irak, Suriye ve Türkiye sınır hattı konumunda yer almaktadır.
Türkmeneli Vakfı adına konuşan Dr. Mustafa Ziya, önce Vakıf Başkanının Irak’tan selamlarını iletti. Ardından da şunları kaydetti:
“Türkmeneli’nin nüfus itibariyle en büyük şehri Telafer’dir. Telafer başkaları için stratejik konumundan dolayı; bizim için ise Türkmen olduğu için önemlidir. 1970 yılında Kardeşlik dergisinde Telafer adlı bir şiirim yayımlandı, 2004’te Cumhuriyet Gazetesi’nde yazdığım yazıda ve 2008 yılında üç dilde yayımlanan “Telafer Bir Kırılma Noktası mı?” adlı yazımda Telafer’in stratejik konumuna değinmiştim ve Türkmenler için ne kadar önemli olduğuna vurgu yapmıştım”. dedi. Ayrıca Ziya; “Türkmeneli Vakfı Telafer’e özel ilgi göstermiştir. 2003 yılında telafer’e ilk giren Dr. Turhan Ketene olmuştu ve aşiretlerle görüşmeler yapmıştı.Vakıf, Tekafer’de TV istasyonu kurdu ve insan hakları bürosu açtı. 2006 yılında yasaktan sonra Telafer’e giren ilk kurum yine Türkmeneli Vakfı’dır.” Vakfın Telafere sunduğu önemli hizmetlerden konuşan Ziya; “Vakıf, Telaferli öğretmenler için iki defa Ankara’da kurs açtı ve okullarına tam destek verdi. Musul’da Eğitim Merkezi ve Telafer’de Buğday Hatun Merkezi kurdu. IŞİD baskısından kaçan Telaferli göçmen kardeşlerimiz için Ankara’da Yardım Merkezi kurdu ve şimdi Musul-Telafer Türkmen Meclisi için mekân onarımı yapmaktadır. AFAD, Kızılay, Sağlık Bakanlığı ve diğer kurumlarla koordineli olarak göçmenleri kayıt altına alıp rahatça yaşamlarının sürdürülmesine destek oldu. Bu hizmetlere ilaveten; Eğitim gören çocuklara kırtasiye, ailelere nakdi ve gıda paketleri, giyisi, battaniye gibi ayni yardımlarda bulundu, çocuk ve kadınların ihtiyaçlarını temin etti. Bu yardımlar yaklaşık sekiz milyon ABD doları tuttu. Irak’taki kamplara 11 Tır ayni yardım yaptı. Yahyava Kampı’nın kurulması ve idamesini üstlendi. Telaferli gençler için eğitim kursları, spor turnuvaları, eğlence etkinlikleri ve şiir akşamları düzenledi. Tüm bunları kardeşlerimiz için yaptık ve katlarcasını yapmaya hazırız.” dedi.