Irak Meclisi, süresi yarın dolacak olan cumhurbaşkanlığı adaylığı için başvuru sürecini yeniden başlattığını duyurdu. Irak Meclis Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Meclis Başkanı Muhammed Halbusi ve iki yardımcısı cumhurbaşkanlığı adaylık süresinin yarın dolmasıyla ilgili toplantı yaptı. Toplantıda alınan kararla 9 Şubat’tan itibaren 3 gün boyunca yeniden cumhurbaşkanlığı adaylık süreci başlatıldı.
Irak’ta bazı hukukçular, adaylık sürecinin yeniden başlatılmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtirken, bu karar ülkede yeni bir tartışma başlattı. Irak Meclisinde dün düzenlenen oturumda, yeterli sayıda milletvekili bulunmadığı için cumhurbaşkanı seçilememişti. Irak Meclisinde 73 milletvekiliyle birinci parti konumundaki Sadr Grubu, 67 sandalyeye sahip Sünni Egemenlik Koalisyonu, 31 milletvekili olan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve 7 vekille temsil edilen Türkmen Grubu dünkü oturumu boykot kararı almıştı.
İran’a yakın Şii çatı kuruluş Koordinasyon Çerçevesi de (88 vekil) siyasi gruplar arasında uzlaşma sağlanana kadar cumhurbaşkanlığı seçiminin düzenlenmemesi gerektiğine işaret ederek oturuma katılmamıştı. Meclis oturumunda bağımsız milletvekillerinin yanı sıra Yeni Nesil Hareketi (Kürt) ve İmtidad (Uzantı) Koalisyonu milletvekilleri yer almıştı.
Meclisin üçte ikisinin oyu gerekli
Irak’ta 2003’teki ABD işgali sonrası kurulan siyasi denklem gereği cumhurbaşkanı Kürtlerden seçiliyor. Seçimde KDP’nin adayı Hoşyar Zebari ve Kürdistan Yurtseverler Birliğinin (KYB) adayı mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih ile toplam 25 aday bulunuyor.
Irak Yüksek Federal Mahkemesi, dün, eski Dışişleri ve Maliye Bakanı Zebari’nin adaylığını geçici olarak durdurma kararı almıştı. Adayların cumhurbaşkanı seçilmeleri için Meclisin üçte ikisinin oyunu almaları gerekiyor. Meclisin 9 Ocak’taki açılış oturumunun ardından en geç 1 ay içinde yeni cumhurbaşkanının seçilmesi gerekiyor.
Irak yasalarına göre, cumhurbaşkanı anne ve baba tarafından Iraklı olmalı, yabancı bir ülke vatandaşlığı taşımamalı, 40 yaş ve üzeri olmalı. Cumhurbaşkanlığı görevine 2018’de seçilen Berhem Salih, İngiliz vatandaşlığından ayrıldığını açıklamıştı. Salih’in görevi devraldığı eski Cumhurbaşkanı Fuad Masum’un da göreve geldikten kısa süre sonra İngiliz vatandaşlığından ayrıldığı duyurulmuştu.